Những năm gần đây, nhờ chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong tất cả các khâu nghiệp vụ, giải quyết chế độ chính sách, Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP Hà Nội đã phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn. Phần lớn các sáng kiến, thí điểm áp dụng tại đơn vị đều được BHXH Việt Nam nhân rộng tại BHXH các tỉnh, thành phố trên cả nước.
Tại Phòng tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính của BHXH thành phố Hà Nội vào sáng 17-12, có rất ít người dân đến làm thủ tục. Một cán bộ tiếp dân ở đây cho biết, phần lớn các thủ tục về bảo hiểm y tế (BHYT), BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đã được thực hiện qua hệ thống giao dịch hồ sơ điện tử, kết quả trả tại đơn vị qua hệ thống bưu chính, cho nên, số lần người dân đến cơ quan BHXH giảm mạnh; người dân chỉ đến khi cần đối chiếu hồ sơ.
Hà Nội là một trong những địa phương có số thu, chi BHXH, BHYT lớn nhất cả nước. Số lượng đơn vị và đối tượng tham gia, thụ hưởng chính sách lớn, thường xuyên biến động; đối tượng thụ hưởng chế độ, chính sách về BHXH, BHYT đa dạng. Đồng thời, là nơi tập trung nhiều bệnh viện đầu ngành của cả nước với trang thiết bị hiện đại, số lượng người bệnh khám, chữa bệnh (KCB) BHYT lớn, tăng nhanh. BHXH thành phố Hà Nội quản lý hơn 83 nghìn đơn vị, doanh nghiệp với số người tham gia BHXH bắt buộc là 1,749 triệu người; tham gia BHYT 7,1 triệu người (chiếm 88,2% số dân Thủ đô), chi trả lương hưu, trợ cấp hằng tháng cho hơn 560 nghìn người hưởng, ký hợp đồng KCB BHYT với 196 cơ sở y tế, thanh toán KCB BHYT cho hơn 10 triệu lượt người, tiếp nhận và giải quyết 9,5 triệu hồ sơ/năm. Trước khối lượng công việc khổng lồ như vậy, BHXH thành phố Hà Nội đã chủ động nghiên cứu, áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp, sáng kiến trên nền tảng ứng dụng CNTT nhằm đẩy nhanh tốc độ xử lý, minh bạch thông tin, tiết kiệm thời gian, chi phí cho các tổ chức, cá nhân tham gia BHXH, BHYT.
Năm 2016, ứng dụng đầu tiên được triển khai là hệ thống thông tin giám định điện tử. BHXH thành phố Hà Nội được BHXH Việt Nam giao thực hiện thí điểm và hoàn thiện hệ thống trước khi triển khai toàn quốc. Theo Trưởng phòng Tổ chức – Cán bộ BHXH thành phố Hà Nội Lê Văn Long, đơn vị được chọn thí điểm vì địa bàn Hà Nội có đa dạng các loại hình cơ sở KCB để thử nghiệm, đồng thời, có sự quyết tâm của lãnh đạo đơn vị và đội ngũ cán bộ, viên chức có trình độ chuyên môn tốt. Việc ứng dụng hệ thống là bước ngoặt đối với ngành BHXH trong việc thanh toán chi phí KCB BHYT nhanh chóng, chính xác, góp phần minh bạch trong thanh toán. Toàn bộ dữ liệu KCB từ các cơ sở y tế trong cả nước được truyền về trung tâm dữ liệu của BHXH Việt Nam để giám định điện tử, thay vì đến bệnh viện giám định trực tiếp trên hồ sơ như trước đây. Đến nay, tất cả các cơ sở KCB BHYT đã kết nối, truyền số liệu hằng ngày cho cơ quan BHXH để giám định, qua đó kiểm soát hiệu quả chi phí KCB BHYT mà các bệnh viện đề nghị.
Cùng với đó, BHXH thành phố Hà Nội tiên phong ứng dụng các phần mềm một cửa điện tử, quản lý thu, giải quyết chế độ chính sách và kế toán. Nhờ đó, các đơn vị sử dụng lao động, trường học không phải đến cơ quan BHXH nộp hồ sơ về BHXH, BHYT, mà chỉ cần gửi qua hệ thống điện tử, kết quả được trả qua hệ thống bưu chính. Phần mềm giải quyết chế độ chính sách giúp kiểm soát việc giải quyết chế độ hưu trí, thanh toán chế độ ốm đau, thai sản một cách minh bạch, công bằng. Do phần mềm này được kết nối với hệ thống thông tin giám định điện tử, cho nên, có đủ thông tin KCB của người dân để thanh toán chế độ ốm đau, thai sản, tránh tình trạng lạm dụng quỹ ốm đau, thai sản. Ông Lê Văn Long cho biết, trên cơ sở kết quả triển khai hiệu quả tại BHXH thành phố Hà Nội, BHXH Việt Nam đã mở rộng triển khai tại BHXH các tỉnh, thành phố trong cả nước. Đây là các phần mềm xương sống của ngành BHXH, đưa lại sự thay đổi căn bản cho toàn ngành, trong đó, quan trọng nhất là hình thành nên hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung toàn ngành, giúp giải quyết công việc nhanh chóng, chính xác. Nhờ ứng dụng các phần mềm này với cơ sở dữ liệu tập trung, BHXH Việt Nam trở thành đơn vị đứng đầu về ứng dụng CNTT năm 2018 trong nhóm các cơ quan thuộc Chính phủ.
Tại BHXH thành phố Hà Nội và 30 quận, huyện, thị xã trực thuộc, có hệ thống một cửa điện tử để tiếp nhận các thủ tục hành chính. Đến nay, 100% các thủ tục hành chính có liên quan BHXH, BHYT, BHTN đều được tiếp nhận qua hệ thống này, giảm được tỷ lệ hồ sơ thất lạc, theo dõi được tiến độ giải quyết của từng hồ sơ và xác định trách nhiệm của từng cán bộ ở các khâu. Bên cạnh đó, BHXH thành phố Hà Nội mở “kênh” tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính qua hệ thống bưu chính. Hiện, hầu hết các doanh nghiệp, đơn vị trên địa bàn Hà Nội đã sử dụng dịch vụ này do bảo đảm tính bảo mật và không thất lạc. Năm 2019, mô hình kết nối liên thông giữa hệ thống quản lý bưu phẩm của bưu điện với hệ thống tiếp nhận và trả kết quả một cửa điện tử của BHXH thành phố Hà Nội đã được BHXH Việt Nam triển khai trên toàn quốc.
BHXH thành phố Hà Nội cũng là đơn vị duy nhất trong cả nước đã thực hiện liên thông thủ tục hành chính về đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú và cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi theo Thông tư 05/2015/TTLT-BTP-BCA-BYT. Thông tin của trẻ mới sinh chỉ cần kê khai tại UBND xã, phường sẽ được chuyển tới cổng thông tin của BHXH để cấp thẻ BHYT từ 2 đến 3 ngày và trả kết quả tại UBND phường. Đến nay, 100% số trẻ sinh ra tại Hà Nội được đăng ký khai sinh, cấp thẻ BHYT theo hình thức này.
Nhờ áp dụng CNTT một cách đồng bộ, BHXH thành phố Hà Nội đã tạo đột phá trong phục vụ nhân dân, doanh nghiệp. Từ thực tế thành công tại BHXH thành phố Hà Nội cho thấy, sự quyết tâm, nhận thức đầy đủ về sự cần thiết của CNTT của lãnh đạo đơn vị có vai trò quyết định. Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Hòa chia sẻ, BHXH thành phố đã tích cực trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện Quyết định 640/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam, Chương trình 08-CTr/TU của Thành ủy, Kế hoạch 158/KH-UBND của UBND thành phố Hà Nội. Triển khai thực hiện đã đề cao trách nhiệm của các đơn vị đối với công tác cải cách hành chính, ứng dụng CNTT. Vừa qua, BHXH thành phố Hà Nội được tặng bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì có thành tích trong công tác ứng dụng CNTT, cải cách thủ tục hành chính, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
