Ung thư là một bệnh được chúng ta nói đến rất sớm nhưng cho đến nay nó vẫn là một vấn đề thời sự nóng bỏng bởi vì người ta cũng chưa biết một cách đầy đủ về nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh cũng chưa biết định nghĩa chính xác thế nào là một bệnh ung thư. Tuy nhiên có một số nét cơ bản sau đây đã được biết một cách tương đối đầy đủ về căn bệnh nguy hiểm này.
Theo trên trang wikipedia.org định nghĩa: Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan đến việc phân chia tế bào một cách vô tổ chức và những tế bào đó có khả năng xâm lấn những mô khác bằng cách phát triển trực tiếp vào mô lân cận hoặc di chuyển đến nơi xa (di căn).
Hiện có khoảng 200 loại ung thư
Nguyên nhân của bệnh ung thư cũng được wikipedia.org được phân tích và phân loại như sau:
Nguyên nhân gây ung thư là sự sai hỏng của ADN, tạo nên các đột biến ở các gene thiết yếu điều khiển quá trình phân bào cũng như các cơ chế quan trọng khác. Một hoặc nhiều đột biến được tích lũy lại sẽ gây ra sự tăng sinh không kiểm soát và tạo thành khối u. Khối u là một khối mô bất thường, có thể ác tính, tức ung thư hoặc lành tính, tức không ung thư. Chỉ những khối u ác tính thì mới xâm lấn mô khác và di căn. Khái niệm ác hay lành tính ở đây nên hiểu về mặt giải phẫu bệnh học nhiều hơn là về khả năng gây chết người. Thật vậy, một người có thể sống nhiều năm với một ung thư hắc tố da, trong khi một khối u “lành tính” trong hộp sọ có thể chèn ép não gây tàn phế hoặc tử vong.
Ung thư có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau phụ thuộc vào vị trí, đặc điểm và khả năng di căn của khối u. Chẩn đoán xác định ung thư thường đòi hỏi phải sinh thiết rồi quan sát trên kính hiển vi. Người bị ung thư có thể được chữa trị bằng phẫu thuật, hóa trị liệu hoặc xạ trị liệu.
Nhiều dạng ung thư có liên quan đến các yếu tố môi trường mà có thể tránh khỏi. Hút thuốc lá là một trong những yếu tố gây nguy cơ ung thư nhiều nhất.
Dấu hiệu và triệu chứng:
Ban đầu,hầu hết bệnh nhân ung thư không có triệu chứng lâm sàng rõ ràng. Khi xuất hiện triệu chứng rõ rệt thường là khi bệnh đã tiến triển trầm trọng. Thông thường, ung thư có thời gian ủ bệnh (tức là thời gian từ khi một tế bào bị đột biến thành tế bào ung thư đến khi các triệu chứng của bệnh được bộc lộ) khá dài, khoảng 10 năm hoặc hơn nữa tùy thể loại ung thư. Do đó cách phòng và điều trị ung thư hiệu quả nhất được khuyến cáo là nên đi khám sức khỏe định kì 6 tháng một lần.
Do ung thư là tập hợp của nhiều dạng bệnh ung thư khác nhau nên triệu chứng của ung thư rất đa dạng và khác nhau ở tùy thể bệnh ung thư.
Đại khái, triệu chứng của ung thư được phân làm ba nhóm chính:
- Triệu chứng tại chỗ: các khối u bất thường hay phù nề, chảy máu (hemorrhage), đau và/hoặc loét (ulcer). Chèn ép vào mô xung quanh có thể gây ra các triệu chứng như vàng da.
- Triệu chứng của di căn (lan tràn): hạch bạch huyết lớn lên, ho, ho ra máu, gan to, đau xương, gãy xương ở những xương bị tổn thương và các triệu chứng thần kinh. Đau có thể gặp ở ung thư giai đoạn tiến triển, nhưng thông thường đó không phải là triệu chứng đầu tiên.
- Triệu chứng toàn thân: sụt cân, chán ăn và suy mòn, tiết nhiều mồ hôi (đổ mồ hôi trộm), thiếu máu và các hội chứng cận u đặc hiệu, đó là tình trạng đặc biệt được gây ra bởi ung thư đang hoạt động, chẳng hạn như huyết khối (thrombosis) hay thay đổi nội tiết tố.
Mỗi vấn đề nêu trên đều có thể gây ra bởi nhiều bệnh lý khác nhau (được xem như là chẩn đoán phân biệt). Ung thư có thể là một bệnh lý thường gặp hay hiếm gặp gây ra các triệu chứng này.
Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Bệnh ung thư ảnh hưởng đến mọi người bất kể quốc gia, chủng tộc hay tôn giáo. Bảng dưới đây sẽ cho bạn thấy số ca ung thư mới mắc hàng năm, số người hiện đang sống với bệnh ung thư trên thế giới và tại Việt Nam.
THẾ GIỚI (Globocan 2008) |
Nam |
Nữ |
Hai giới |
Dân số (ngàn người) |
3.414.566 |
3.358.715 |
6.773.281 |
Số ca ung thư mới (ngàn người) |
6.617,8 |
6.044,7 |
12.662,6 |
Nguy cơ mắc ung thư trước tuổi 75 (%) |
21,2 |
16,5 |
18,6 |
Số ca chết (ngàn người) |
4.219,6 |
3.345,2 |
7.564,8 |
Nguy cơ chết từ ung thư trước tuổi 75 (%) |
13,4 |
9,1 |
11,1 |
Số ca hiện mắc trong 5 năm, người lớn (ngàn người) |
13.514,9 |
15.288,3 |
28.803,2 |
5 ung thư thường gặp nhất | |||
Phổi |
Vú |
Phổi |
|
Tiền liệt tuyến |
Đại trực tràng |
Vú |
|
Đại trực tràng |
Cổ tử cung |
Đại trực tràng |
|
Dạ dày |
Phổi |
Dạ dày |
|
Gan |
Dạ dày |
Tiền liệt tuyến |
Số liệu tại Việt Nam như sau:
VIET NAM (Globocan 2008) |
Nam |
Nữ |
Hai giới |
Dân số (ngàn người) |
42.973 |
44.122 |
87.095 |
Số ca ung thư mới (ngàn người) |
55,0 |
56,5 |
111,6 |
Nguy cơ mắc ung thư trước tuổi 75 (%) |
15,9 |
12,8 |
14,1 |
Số ca chết (ngàn người) |
43,7 |
38,3 |
82,0 |
Nguy cơ chết từ ung thư trước tuổi 75 (%) |
12,7 |
8,8 |
10,5 |
Số ca hiện mắc trong 5 năm, người lớn (ngàn người) |
67,3 |
107,8 |
175,1 |
5 ung thư thường gặp nhất | |||
Gan |
Gan |
Gan |
|
Phổi |
Phổi |
Phổi |
|
Dạ dày |
Vú |
Dạ dày |
|
Đại trực tràng |
Dạ dày |
Đại trực tràng |
|
Họng mũi |
Cổ tử cung |
Vú |
Nếu không được chữa trị sớm, hầu hết các loại ung thư có thể gây tử vong, đây là một trong những nguyên nhân gây tử vong chính trong những nước phát triển. Hầu hết các bệnh ung thư có thể chữa trị và nhiều bệnh có thể chữa lành, nếu được phát hiện và điều trị sớm.
Bên cạnh những ảnh hưởng về thể chất và tinh thần, những người bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư thường phải đối mặt với những khó khăn về kinh tế. Hơn lúc nào hết họ cần có thêm chi phí hỗ trợ điều trị, chi trả tiền thuốc và các khoản chi phí không tên khác. Sản phẩm bảo hiểm Bệnh ung thư (Bảo Việt Kcare) là một giải pháp tối ưu, giảm bớt gánh nặng cho người tham gia bảo hiểm.
Chi phí cho việc điều trị ung thư thường cũng khá tốn kém và yêu cầu một lộ trình xuyên suốt. Đo dó cách tốt nhất vẫn là phòng tránh bằng việc ăn uống khoa học, hợp lý, sinh hoạt lành mạnh và thường xuyên tập luyện thể thao.