QĐND Online – Ngày 19-11, tại hội trường, vị trưởng ngành cuối cùng trả lời chất vấn của ĐBQH tại kỳ họp lần này là Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Phạm Thị Hải Chuyền đã đăng đàn. Theo Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền, tại kỳ họp này, Bộ LĐTBXH nhận được 17 phiếu chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội và đã nghiêm túc thực hiện trả lời toàn bộ 17 chất vấn của đại biểu Quốc hội.
Tại phiên chất vấn, các đại biểu đã tập trung chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐTBXH về vấn đề phát triển nguồn nhân lực, tuyển dụng lao động, dạy nghề, tiền lương và nợ đọng đóng bảo hiểm xã hội…
Đại biểu Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long) chất vấn Bộ trưởng rằng, với trách nhiệm là Bộ quản lý lĩnh vực lao động, triển khai phát triển nguồn nhân lực thì Bộ đã triển khai thực hiện chiến lược phát triển nguồn nhân lực thời kỳ 2011-2020 mà Chính phủ đã phê duyệt chiến lược như thế nào, kết quả đạt được và giải pháp trong thời gian tới.
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho biết, trong quy hoạch của Thủ tướng có nêu rất rõ, giai đoạn đến năm 2015 có 55% lao động phải qua đào tạo, đến năm 2020 có 70% lao động qua đào tạo. Cũng trong chiến lược này thì Chính phủ có phân công cho các bộ, ngành triển khai những công việc cụ thể để thực hiện chiến lược cũng như thực hiện quy hoạch phát triển nguồn nhân lực. Bộ LĐTBXH đã tham mưu cho Chính phủ ban hành chiến lược phát triển về dạy nghề. “Trong chiến lược yêu cầu phải xây dựng chế độ, chính sách để khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào dạy nghề. Chúng tôi cũng đã gắn với xây dựng dự luật, sửa đổi Luật Dạy nghề và cũng đã đưa nội dung này vào trong dự luật”, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho biết. Ngoài ra, Bộ LĐTBXH cũng đã quy hoạch các trường chất lượng cao, đến nay đã phê duyệt 40 trường chất lượng cao và trong đó có 10 trường đạt chuẩn quốc tế. Cùng với đó, Chính phủ đã đồng ý cho một đề án đổi mới công tác dạy nghề trong giai đoạn hiện nay. Thực hiện đề án này, Chính phủ đồng ý sẽ phải mua thiết bị, mua giáo trình và đào tạo giáo viên để đáp ứng được yêu cầu công nghệ trong giai đoạn hiện nay.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Ngô Văn Minh (Quảng Nam) và Nguyễn Văn Thịnh (Hưng Yên) về tình trạng nợ đóng bảo hiểm xã hội hơn 7.000 tỷ đồng, Bộ trưởng Chuyền cho biết: Tổng số nợ 12 nghìn tỷ đồng, trong đó có nợ bảo hiểm xã hội 7 nghìn tỷ đồng, nguyên nhân của nợ đọng bảo hiểm xã hội có nhiều, trong đó có trách nhiệm của chủ sử dụng lao động không thực hiện nghiêm; cũng có một số doanh nghiệp còn khó khăn, ngay lương cũng không có để trả. Bộ trưởng cho rằng, có thể khắc phục được là xử phạt đối với doanh nghiệp không thực hiện nợ bảo hiểm xã hội. Tuy nhiên, hiện nay do mức xử phạt nhẹ nên các doanh nghiệp cố tình nợ để không phải vay ngân hàng. “Đấy là một trong những nguyên nhân để doanh nghiệp ỷ lại, nợ bảo hiểm xã hội”, Bộ trưởng nói.
Theo Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền, còn có một nguyên nhân nữa, đó là tổ chức công đoàn của các tổ chức địa phương không phản ánh kịp thời tình trạng này. “Tôi đề nghị công đoàn phải bảo vệ người lao động, nhất là những trường hợp doanh nghiệp chây ì, phản ánh tới cơ quan chức năng để xử lý kịp thời”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho biết, hiện trong toàn ngành có trên 400 cán bộ thanh tra, ở bộ có 55 cán bộ thanh tra, nhưng thanh tra rất nhiều lĩnh vực như việc làm, người có công, giảm nghèo… nên số lượng đã kiểm tra trên số lượng cần kiểm tra rất ít. Vì thế, trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội đã đồng ý giao cho bảo hiểm xã hội thực hiện thanh tra về thu bảo hiểm. Còn thanh tra Nhà nước về thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội thì thanh tra bộ vẫn thực hiện. Đây là vấn đề trong dự thảo luật, tới đây sẽ được QH thông qua.
Về chế độ tiền lương, Bộ trưởng cho biết Bộ LĐTBXH được giao chuẩn bị 2 đề án về tiền lương. Đó là về bảo hiểm xã hội và tiền lương trong lĩnh vực người có công. “Trên cơ sở đó, chúng tôi đã xây dựng xong 2 đề án và gửi cơ quan thường trực là Bộ Nội vụ để tiếp tục hoàn thiện nội dung này. Hằng năm, căn cứ vào điều kiện kinh tế – xã hội, Bộ LĐTBXH cũng là một trong những thành viên tham gia với Chính phủ đề xuất với Quốc hội sẽ xem xét để điều chỉnh nâng lương. Thường là nâng lương cho viên chức gắn với nâng lương cho đối tượng người có công”, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền nói.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng cho rằng, hiện nay tiền lương của chúng ta so với yêu cầu mức sống tối thiểu mới đạt trên 60%. Nâng lương lần này, mặc dù Nhà nước dành 11 nghìn tỷ đồng nhưng cũng không phải là thỏa đáng, đáp ứng được với yêu cầu giải quyết vấn đề cơ bản của tiền lương. Bởi vì, trong phương án thì có một lộ trình và cũng muốn tiến dần đến năm 2015, 2016 thì tiền lương phải đảm bảo mức sống tối thiểu. “Nhưng do điều kiện kinh tế và khả năng ngân sách nên khi trình với Bộ Chính trị thì cũng thấy chúng ta phải đi từng bước, tính theo khả năng ngân sách của mình. Do đó, qua 2 lần trình, Trung ương cũng đã thảo luận, trước mắt phải giãn lộ trình, chưa cập được đến lộ trình là tiền lương phải bảo đảm mức sống tối thiểu”, Bộ trưởng chia sẻ.
Theo Bộ trưởng, do khả năng ngân sách, Hội đồng tiền lương đã nêu nếu nâng lương khả năng không có nguồn. Tuy nhiên, mặc dù rất khó khăn, nhưng vừa rồi, trong quyết định thảo luận về ngân sách, tình hình thu chi ngân sách cũng đã quyết định dành ra một khoản là 11 nghìn tỷ đồng và đã được Quốc hội đồng ý cho phép để giải quyết một phần tiền lương cho những người cán bộ, công nhân viên chức thu nhập thấp và cho đối tượng người có công. “Tôi nghĩ rằng, đây là một quyết định rất nhân văn và thực chất cũng chỉ mới là một giải pháp, chứ chưa giải quyết được căn cơ về vấn đề tiền lương”, Bộ trưởng nói…
Ngoài ra, nhiều đại biểu cũng chất vấn Bộ trưởng về tình trạng sinh viên tốt nghiệp không có việc làm, tình trạng người lao động vi phạm hợp đồng, bỏ trốn làm ảnh hưởng đến hình ảnh của người Việt Nam, một số đối tượng làm giả hồ sơ để hưởng chế độ thương binh và chất độc da cam…
