Ngày làm việc cuối cùng tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, sáng ngày 14/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Với 408/450 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 84,30% tổng số đại biểu Quốc hội, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia. Đây là đạo luật mang ý nghĩa xã hội và tính nhân văn cao, với mục tiêu cao nhất cả trước mắt và lâu dài là định hướng hành vi, thay đổi thói quen có hại, góp phần quan trọng nâng cao thể chất, tinh thần, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người dân.
Trước khi biểu quyết thông qua toàn văn dự thảo Luật, Quốc hội đã biểu quyết thông qua riêng đối với khoản 6 Điều 5 dự thảo Luật quy định về hành vi bị nghiêm cấm.
Về đề nghị cấm người điều khiển phương tiện giao thông sử dụng rượu, bia khi tham gia giao thông, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thực hiện xin ý kiến đại biểu Quốc hội theo hai phương án, trong đó phương án Cấm người sử dụng rượu, bia điều khiển phương tiện giao thông là phương án 1 và phương án 2 là giữ quy định như hiện hành nhưng các phương án này đều không đạt được trên 50% đại biểu Quốc hội tán thành.
Tuy nhiên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, trong tình hình ngày càng xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông có liên quan đến việc sử dụng rượu, bia gây ra hậu quả rất nghiêm trọng thì việc quy định cấm “Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”, tức là đã uống rượu, bia thì không được điều khiển phương tiện giao thông là cần thiết. Quy định này sẽ mở rộng đối tượng không được uống rượu, bia khi tham gia giao thông và tạo chế tài nghiêm khắc để xử lý nghiêm minh người vi phạm, đáp ứng nguyện vọng của cử tri và đại biểu Quốc hội, thể hiện quyết tâm của Quốc hội, của Chính phủ trong việc ngăn chặn các vụ tai nạn giao thông.
Đồng thời, trong thời gian tới, cơ quan có thẩm quyền tiếp tục nghiên cứu, tổng kết, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật liên quan để có các biện pháp, chế tài xử lý nghiêm khắc hơn đối với hành vi vi phạm pháp luật về giao thông do sử dụng rượu, bia.
Quốc hội đã thống nhất với việc bổ sung quy định trên vào Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia với kết quả 374/446 đại biểu tán thành (77,27%), số đại biểu không tán thành là 54/446 (11,16%), không biểu quyết là 18/446 (3.72%).
Với 7 chương 36 điều, Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia quy định biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu, bia; biện pháp quản lý việc cung cấp rượu, bia; biện pháp giảm tác hại của rượu, bia; điều kiện bảo đảm cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia; quản lý nhà nước và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Luật nghiêm cấm các hành vi: Xúi giục, kích động, lôi kéo, ép buộc người khác uống rượu, bia. Người chưa đủ 18 tuổi uống rượu, bia. Bán, cung cấp, khuyến mại rượu, bia cho người chưa đủ 18 tuổi. Sử dụng lao động là người chưa đủ 18 tuổi trực tiếp tham gia vào việc sản xuất, mua bán rượu, bia. Cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan, tổ chức, sỹ quan, hạ sỹ quan, chiến sỹ, người làm việc trong lực lượng vũ trang, học sinh, sinh viên uống rượu, bia ngay trước, trong giờ làm việc, học tập và nghỉ giữa giờ làm việc, học tập. Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Quảng cáo rượu có độ cồn từ 15 độ trở lên. Cung cấp thông tin không chính xác, sai sự thật về ảnh hưởng của rượu, bia đối với sức khỏe. Khuyến mại trong hoạt động kinh doanh rượu, bia có độ cồn từ 15 độ trở lên; sử dụng rượu, bia có độ cồn từ 15 độ trở lên để khuyến mại dưới mọi hình thức…
Luật cũng quy định biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu bia như quy định về thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại của rượu, bia; Trách nhiệm trong thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại của rượu, bia; Địa điểm không uống rượu, bia; Quản lý việc khuyến mại rượu, bia có độ cồn dưới 15 độ; Quản lý việc quảng cáo rượu, bia có độ cồn dưới 5,5 độ; Quản lý việc quảng cáo rượu có độ cồn từ 5,5 độ đến dưới 15 độ và bia có độ cồn từ 5,5 độ trở lên; Quản lý việc tài trợ của tổ chức, cá nhân kinh doanh rượu, bia.
Ngoài ra, luật cũng có các quy định về biện pháp quản lý việc cung cấp rượu bia, về giảm tác hại của rượu bia, điều kiện bảo đảm cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng, chống tác hại của rượu, bia.
Để luật đi vào cuộc sống, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ ngay sau khi Luật được thông qua cần chỉ đạo công tác thông tin, tuyên truyền rộng khắp để mọi người dân, gia đình, cơ quan, tổ chức hiểu rõ và thực hiện đầy đủ, chính xác quy định của Luật, đồng thời khẩn trương ban hành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật này và các quy định của Luật giao thông đường bộ, Luật giao thông đường thủy nội địa và Luật Thương mại được sửa đổi tại Luật này; chú trọng củng cố, nâng cao năng lực cho người làm công tác phòng, chống tác hại của rượu, bia và bố trí, huy động đủ nguồn lực cho việc tổ chức thi hành Luật.
Đồng thời, tiếp tục quan tâm triển khai tốt việc thực hiện pháp luật về an toàn giao thông, trật tự an toàn xã hội, phòng, chống bạo lực gia đình…, để ngăn chặn có hiệu quả và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm liên quan đến rượu, bia; nghiên cứu, đề xuất sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan để xây dựng cơ chế đồng bộ, hữu hiệu trong phòng, chống tác hại của rượu, bia vì sức khỏe của người dân và an toàn của cộng đồng.
Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2020./.
