ANTT.VN – Sau 15 năm thành lập và hoạt động, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) đã có những đóng góp quan trọng trong việc duy trì sự ổn định cho các tổ chức tín dụng và ngân hàng.
Nhân lễ kỷ niệm 15 năm thành lập (9/11/1999 – 9/11/2014), PV ANTT đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quang Huy – Thành viên Hội đồng Quản trị, Tổng giám đốc BHTGVN để nghe trải lòng của vị lãnh đạo này về những khó khăn, thách thức cũng như thuận lợi của BHTGVN trong suốt 15 năm hoạt động và định hướng phát triển của BHTGVN trong tương lai.
Ông Nguyễn Quang Huy – Tổng Giám đốc BHTGVN
Theo ông, trong thời gian 15 năm qua, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam đã đạt được những thành tựu gì đáng chú ý?
Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) được thành lập theo Quyết định số 218/1999/QĐ-TTg ngày 9/11/1999 của Thủ tướng Chính phủ và chính thức đi vào hoạt động từ ngày 7/7/2000. Sứ mệnh của BHTGVN là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của các tổ chức tín dụng, đảm bảo sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng. Hiện nay, BHTGVN đang bảo hiểm cho hơn 2 triệu tỷ đồng tiền gửi của hơn 30 triệu tài khoản tiền gửi tại 1.235 tổ chức tham gia BHTG.
15 năm hoạt động là mốc thời gian quan trọng đánh dấu quá trình hình thành và phát triển của BHTGVN. Từ nguồn vốn điều lệ ban đầu 1.000 tỷ đồng được Chính phủ cấp, đến nay, tổng nguồn vốn của BHTGVN đã tăng lên trên 20 lần so với vốn điều lệ. BHTGVN đã chi trả đúng, đủ, kịp thời cho hàng ngàn người gửi tiền tại 39 Quỹ Tín dụng nhân dân (QTDND) cơ sở. Công tác chi trả của BHTGVN góp phần đảm bảo quyền lợi người gửi tiền, ngăn chặn được hiện tượng rút tiền hàng loạt tại hệ thống quỹ tín dụng nhân dân cơ sở, qua đó góp phần đảm bảo an toàn, trật tự xã hội tại địa phương.
Nhiệm vụ của BHTGVN không giới hạn ở việc chi trả mà còn thực hiện giám sát, kiểm tra nhằm cảnhbáo sớm nguy cơ mất an toàn của các tổ chức tín dụng. Trong thời gian vừa qua, BHTGVN đã tập trung nguồn lực nhằm xây dựng hệ thống chỉ tiêu giám sát tiệm cận thông lệ quốc tế, đồng thời phù hợp với quy định tại Việt Nam.
Sự ra đời của Luật BHTG 2012 đã tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động của BHTGVN, đồng thời khẳng định sự quan tâm của Quốc hội, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đối với chính sách BHTG. Đây là cơ sở quan trọng cho giai đoạn phát triển ổn định của BHTGVN trong thời gian tới.
Trên cơ sở những thành quả đã đạt được của BHTGVN, ông đánh giá như thế nào về vai trò của BHTGVN trong quá trình tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng?
Tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng là quá trình cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục. Với vai trò là cơ quan bảo vệ người gửi tiền, BHTGVN cho rằng việc tái cơ cấu các tổ chức tín dụng là rất cần thiết, có thể nói là khâu đột phá chiến lược trong giai đoạn hiện nay. Việc tái cấu trúc đang được hoạch định với lộ trình và chiến lược dài hạn có những bước đi cụ thể, thực hiện một cách thận trọng để xử lý êm thấm các TCTD gặp vấn đề, giảm thiểu tác động tiêu cực đối với người gửi tiền và các bên có liên quan.
BHTGVN tổ chức Hội thảo ” Cung cấp thông tin giữa NHNN VN và BHTGVN” hồi tháng 9 vừa qua
Với nguồn lực hiện có của BHTGVN và đặc thù của hệ thống tài chính ngân hàng tại Việt Nam, trong giai đoạn hiện nay, BHTGVN tập trung vào việc chủ động tham gia tái cấu trúc hệ thống QTDND cơ sở, từ đó ngăn ngừa khả năng sự cố của các TCTD quy mô nhỏ có thể lây lan sang các TCTD quy mô lớn hơn.
Nhiều ý kiến cho rằng hạn mức chi trả BHTG 50 triệu đồng hiện nay là không còn phù hợp. Vậy BHTGVN đã tham mưu, đề xuất thế nào với các cơ quan chức năng về việc điều chỉnh hạn mức này?
Trước hết, cần phải khẳng định rằng hạn mức không nên quá cao hoặc quá thấp. Hạn mức quá cao sẽ dẫn đến rủi ro đạo đức, khi người gửi tiền sẽ chạy theo lãi suất và không quan tâm đến rủi ro đối với khoản tiền gửi của mình. Hạn mức quá thấp sẽ giảm ý nghĩa và hạn chế mức độ quan tâm của người gửi tiền.
Mức chi trả tối đa 50 triệu đồng đã được giữ nguyên từ năm 2005 đến nay. Trong khoảng thời gian 10 năm đó, lạm phát tích lũy, thu nhập bình quân đầu người, quy mô tiền gửi của người dân đã tăng những bước dài khiến ý nghĩa thực tiễn của hạn mức đang khá hạn chế. Tuy nhiên, có một điểm tích cực rất đáng lưu tâm là Luật BHTG đã không quy định một hạn mức cứng mà tạo khả năng điều chỉnh linh hoạt hơn, theo đó hạn mức trả tiền bảo hiểm do Thủ tướng Chính phủ quy định theo đề nghị của NHNN trong từng thời kỳ
Hiện nay, BHTGVN đang nghiên cứu và sẽ có hướng đề xuất với NHNN xem xét điều chỉnh hạn mức trong thời gian tới.
Liên quan đến vấn đề chi trả tiền gửi được bảo hiểm, theo ông, BHTGVN có đủ khả năng đáp ứng yêu cầu chi trả kịp thời cho người gửi tiền trong trường hợp xảy ra đổ vỡ TCTD không, thưa ông?
Theo tôi, cần nhìn nhận khả năng chi trả kịp thời của BHTGVN dưới hai khía cạnh.
Về khả năng thanh khoản, hiện BHTGVN thực hiện đầu tư nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi vào trái phiếu chính phủ, tín phiếu NHNN và gửi tiền tại NHNN. Đây là các hình thức đầu tư có độ an toàn và khả năng thanh khoản cao, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu chi trả khi cần thiết.
Hội nghị “Tổng kết công tác phối hợp thực hiện chính sách BHTG” giai đoạn 2001 – 2014
Về năng lực tài chính đáp ứng yêu cầu chi trả, cần khẳng định theo thông lệ quốc tế, cơ chế BHTG được thiết lập chủ yếu để xử lý các TCTD quy mô trung bình và nhỏ. Hiện nay, BHTGVN có đủ năng lực tài chính để xử lý những sự cố xảy ra đối với các QTDND và hệ thống tổ chức tài chính vi mô. Trong trường hợp BHTGVN được giao trọng trách đối với các TCTD có quy mô lớn hơn, người gửi tiền có thể hoàn toàn yên tâm vì cơ sở pháp lý hiện tại cho phép BHTGVN tiếp nhận hỗ trợ theo nguyên tắc có hoàn trả từ ngân sách nhà nước theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ hoặc vay của các TCTD, tổ chức khác với bảo lãnh của Chính phủ để đáp ứng nhu cầu chi trả.
Với thành quả đã đạt được trong 15 năm hoạt động của BHTGVN, xin ông cho biết BHTGVN có định hướng gì trong tương lai?
Để thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ người gửi tiền, góp phần tích cực vào đảm bảo hoạt động an toàn hệ thống ngân hàng, BHTGVN xác định tầm nhìn trong tương lai là hoạt động theo mô hình tổ chức BHTG hiệu quả, trở thành công cụ chính sách hữu hiệu góp phần thực hiện thành công nhiệm vụ chung ngành ngân hàng. BHTGVN đang xây dựng Chiến lược phát triển dài hạn để NHNN trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó, bên cạnh việc thực hiện tốt nhất các nghiệp vụ BHTG, chúng tôi tập trung vào bốn nội dung trọng yếu như sau:
Thứ nhất, tập trung nâng cao hiệu quả công tác giám sát, tổng hợp và phân tích thông tin nhằm phát hiện sớm, cảnh báo kịp thời những rủi ro gây mất an toàn trong hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng.
Thứ hai, tham gia một cách tích cực vào quá trình tái cấu trúc hệ thống tổ chức tín dụng, trọng tâm là hệ thống quỹ tín dụng nhân dân, từ đó góp phần thực hiện một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành ngân hàng.
Thứ ba, thực hiện chi trả đúng, đầy đủ, kịp thời cho người gửi tiền trong trường hợp xảy ra rủi ro đối với tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi.
Thứ tư, áp dụng đồng bộ các giải pháp để nâng cao năng lực tài chính phù hợp với sự phát triển của hệ thống các tổ chức tín dụng trong từng thời kỳ.
