Còn nhiều khoảng trống về pháp lý để xử lý tình trạng chủ các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) bỏ trốn, kéo theo hậu quả là nợ lương người lao động, bảo hiểm xã hội (BHXH), thuế… gây bức xúc trong dư luận.
Công nhân rất cần môi trường làm việc tốt để ổn định cuộc sống
CôngThương – Khung pháp lý còn nhiều khoảng trống
Thống kê mới nhất của Ban Quản ký các khu công nghiệp (KCN) Đồng Nai cho thấy, trên địa bàn hiện có 34 DN diện “vắng chủ”, trong đó 17 DN nợ tiền BHXH với số tiền lên đến hơn 3,6 tỷ đồng. Cụ thể, Công ty TNHH kỹ nghệ J&V (KCN Dệt may Nhơn Trạch) nợ hơn 688 triệu đồng; Công ty TNHH Tsoca Vina (KCN Biên Hòa 2) tự ngừng sản xuất, chủ đầu tư bỏ về nước, nợ hơn 523 triệu đồng… Ngoài các DN nợ BHXH, nhiều DN khác đang nợ thuế với số tiền rất cao: Công ty TNHH Hòa Khang nợ hơn 554 triệu đồng (ngừng hoạt động từ đầu năm 2014, chủ DN bỏ về nước), Công ty TNHH King May Craft Việt Nam nợ hơn 566 triệu đồng…
Tại TP.Hồ Chí Minh, tình trạng nhiều DN FDI nợ lương, BHXH cũng xảy ra. Đơn cử, tại quận 6, sự việc hàng trăm công nhân Công ty TNHH Bách Hợp (sản xuất bao bì, gia công hàng may mặc) tập trung đòi lương và quyền lợi khi mấy tháng chủ DN không trả lương, không có mặt tại trụ sở. Hiện công ty đang nợ lương công nhân tháng 7/2014 hơn 310 triệu đồng, nợ BHXH 586 triệu đồng và ngừng hoạt động do khó khăn trong việc tìm kiếm đơn hàng, cổ đông tranh giành quyền lợi. Theo thông tin từ Liên đoàn Lao động quận 6, cơ quan này đang tạm giữ 103 sổ BHXH của người lao động tại Công ty Bách Hợp, đề nghị phong tỏa trụ sở của công ty và báo cáo vụ việc lên cấp có thẩm quyền để được hướng dẫn xử lý.
Luật sư Nguyễn Đức An – Công ty Luật Thiên Bình (TP.Hồ Chí Minh) – cho rằng, đây là các hành vi thể hiện việc các nhà đầu tư (NĐT) không tuân thủ “luật chơi”, phản ánh sự thiếu sót về khung pháp lý liên quan đến hoạt động quản lý các DN đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.
Ông Mai Văn Nhơn – Phó Trưởng Ban Quản lý các KCN Đồng Nai:
Pháp luật về đầu tư quy định, NĐT có nghĩa vụ tuân thủ các quy định của pháp luật, thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước và bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người lao động. Tuy vậy, sau khi được cấp phép, NĐT có thực hiện và thực hiện đến mức độ nào thì các cơ quan quản lý nhà nước rất khó kiểm soát, vì thẩm quyền giữa các cơ quan bị chồng chéo, cơ chế phối hợp chưa chặt chẽ và hiệu quả.
Ông Mai Văn Nhơn – Phó Trưởng Ban Quản lý các KCN Đồng Nai – chia sẻ, nhiều DN diện vắng chủ từ các năm trước tại Đồng Nai nợ thuế và BHXH lớn nhưng chưa xử lý được, như: Công ty TNHH C&H Việt Nam nợ BHXH hơn 812 triệu đồng, nợ thuế 3 triệu đồng; Công ty TNHH sản xuất xích chuyên dùng Việt Nam nợ BHXH hơn 227 triệu đồng, nợ thuế 6 triệu đồng… “Đây là những DN còn nhiều khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác chưa thanh toán nên chưa xử lý được”- ông Nhơn chia sẻ và nhấn mạnh, còn có những “khoảng trống” trong quy định pháp luật hiện hành để xử lý vấn đề này nên các cơ quan chức năng địa phương chỉ tổng hợp và đang chờ hướng dẫn cụ thể.
Cần chế tài mạnh
Các sự việc đáng tiếc trên xảy ra đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống xã hội và môi trường kinh doanh. Theo luật sư Nguyễn Đức An, cần nhanh chóng sửa đổi, bổ sung khung pháp lý liên quan đến hoạt động đầu tư nước ngoài theo hướng thu hút đầu tư có chọn lọc để ngăn ngừa các hành vi vi phạm có thể xảy ra. Đồng thời, cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước để công tác thanh tra, hậu kiểm được thực hiện minh bạch, đồng bộ và hiệu quả.
Trong khi đó, ở góc độ quản lý nhà nước, để tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài mà vẫn xử lý được các DN diện vắng chủ, theo ông Nhơn, cần có cơ chế phối hợp, giám sát chặt chẽ, hiệu quả hơn giữa cơ quan cấp phép và các ngành chức năng khi DN có những biểu hiện nghi vấn nợ lương, thuế, BHXH… “Tôi kỳ vọng Luật Đầu tư, Luật DN sửa đổi, bổ sung sắp được thông qua sẽ có chế tài đủ mạnh để xử lý dứt điểm vấn đề này”- ông Nhơn nói.
