Theo cách tính lương hưu mới của Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi, lương hưu của người lao động sẽ bị giảm nhằm cứu Quỹ BHXH do quỹ này đứng trước nguy cơ “vỡ”.
CôngThương – Tính cách mới, lương hưu sẽ giảm từ 5 – 10%
Theo công thức tính lương hưu hiện hành (Luật BHXH năm 2006), người lao động có 15 năm đóng BHXH sẽ có mức lương hưu được tính bằng 45% mức lương bình quân đóng BHXH, sau đó cứ mỗi năm đóng BHXH thì lao động nam được cộng thêm 2% và nữ cộng thêm 3% với mức hưởng tối đa là 75%.
Dự thảo Luật BHXH sửa đổi đề xuất điều chỉnh giảm mức hưởng của người lao động. Theo đó, đối với lao động nam, từ năm 2018 trở đi, phải có 16 năm đóng BHXH mới được hưởng tương đương với 45% mức lương bình quân đóng BHXH. Năm 2019 là 17 năm; năm 2020 là 18 năm; năm 2021 là 19 năm và từ năm 2022 trở đi, 20 năm đóng BHXH mới được hưởng 45% mức bình quân tiền lương. Đối với lao động nữ, Dự thảo Luật điều chỉnh bằng tỷ lệ thay thế. Tức là từ năm 2018,15 năm đóng BHXH vẫn tính bằng 45% mức lương bình quân đóng BHXH, nhưng sau đó cứ mỗi năm đóng BHXH tiếp theo được tính cộng thêm bằng 2% thay vì 3% như hiện nay.
Với cách tính này, lương hưu của lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 có 20 năm đóng BHXH thấp hơn so với người nghỉ hưu năm 2017 là 10%. Đối với lao động nữ nghỉ hưu năm 2018 sẽ hưởng mức lương hưu là 55% cho 20 năm đóng BHXH, thấp hơn người lao động nữ nghỉ hưu năm 2017 là 5%.
Cần có lộ trình phù hợp
Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, mức lương bình quân đóng BHXH năm 2013 là 3,315 triệu đồng/người/tháng, nhưng mức lương hưu bình quân hưởng lại là 3,591 triệu đồng/người/tháng. Lý giải cần có cách tính lương hưu mới, ông Phạm Minh Huân- Thứ trưởng Bộ LĐ – TBXH cho rằng, theo quy định hiện hành, người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do nhà nước quy định tính bình quân theo số năm cuối (5, 6, 8 hoặc 10 năm) tùy thuộc vào thời điểm bắt đầu tham gia BHXH. Trong khi người lao động thực hiện theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân cả quá trình đóng BHXH. Để có sự thay đổi phù hợp, Dự thảo sửa đổi Luật BHXH lần này đã tính toán, lương hưu, trợ cấp một lần được tính trên cơ sở tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian đóng BHXH có lộ trình điều chỉnh tăng lên từ 10 năm lên 15 năm và 20 năm, sau đó mới tính bình quân cả quá trình.
Trước đề xuất điều chỉnh cách tính lương hưu mới, nhiều ý kiến cho rằng, cần quy định Quỹ Bảo hiểm của người lao động ở khu vực công và tư được hạch toán riêng để thực hiện công khai, minh bạch, cân đối đóng – hưởng BHXH của người lao động trong từng khu vực.
