Nếu như năm 2014, hơn 64 triệu người tham gia bảo hiểm y tế thì đến hết tháng 3 năm nay, con số này đã giảm đi 1,2 triệu người.
Người dân không mặn mà tham gia BHYT
Đây là thông tin được ông Vũ Xuân Bằng, Phó trưởng ban thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội Việt Nam thông báo vào sáng nay 12/5.
Theo ông Bằng nếu như đến hết năm 2014, cả nước có tới 64.470 người dân tham gia bảo hiểm y tế, chiếm 71,6% dân số thì đến tháng 3 năm nay số người tham gia bảo hiểm y tế giảm còn 63. 250 người. Điều này đồng nghĩa với việc từ khi thực hiện Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi, số người tham gia bảo hiểm y tế giảm hơn 1,2 triệu người. Trong đó, một trong những đối tượng tham gia bảo hiểm y tế giảm nhiều nhất là những người phải tự bỏ tiền mua thẻ trong các hộ gia đình, với tỷ lệ giảm 15%.
Giải thích tình trạng này, ông Vũ Xuân Bằng cho rằng, nguyên nhân là do người dân chưa hiểu các quy định mới của luật trong khi đó một số địa phương vẫn còn máy móc trong thủ tục đăng ký thẻ.
“Một trong những điều khoản của Luật bắt buộc mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình từ ngày 1/1/2015, theo đó gia đình ông A có người đi công tác nước ngoài hoặc công tác ở tỉnh khác thì xã phường sở tại nhất quyết yêu cầu gia đình ông A phải photo thẻ bảo hiểm y tế, giấy tạm trú tạm vắng… Điều này không những gây phiền hà cho người tham gia bảo hiểm y tế mà thực sự không cần thiết” – ông Bằng nói.
Thay vào đó, theo ông Bằng gia đình chỉ cần tự khai số lượng nhân khẩu trong đó bao nhiêu người có thẻ rồi, bao nhiêu người chưa có; số lượng sẽ tham gia là bao nhiêu; sau đó chủ hộ, địa phương xác nhận mà không cần photo bất kỳ giấy tờ gì.
Theo ông Bằng, một trong những nguyên nhân khác khiến lượng người tham gia bảo hiểm y tế giảm là do trước đây chưa quy định tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình (có thể trong gia đình chỉ có 1 người tham gia với số tiền chi trả 620.000 đồng/năm) nay áp theo quy định mới dù mức đóng có giảm dần nhưng nhân lên 5 người ( số nhân khẩu trong hộ gia đình) thì số tiền hộ gia đình ấy phải đóng trung bình cũng gần 2 triệu đồng/năm.
“Với người nông dân thì đây là một khoản tiền lớn nhưng nếu coi sức khỏe là vốn quý, một tháng trung bình mỗi người đóng 33.000 đồng thì không có gì là cao. Chúng tôi cũng đang tính toán phương án nên thu bảo hiểm y theo hộ gia đình như thế nào cho phù hợp, đóng liền 1 năm hay 1,3,6 tháng. Tuy nhiên, nếu thu theo tháng thì sẽ dồn khó cho bảo hiểm vì về nguyên tắc, thẻ bảo hiểm y tế cấp có giá trị trong vòng 1 năm. Nếu người dân chỉ đóng 3 tháng thì 9 tháng còn lại làm thế nào?” – ông Bằng cho biết thêm.
Trước những tồn tại trên, Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa ban hành Công văn số 777, hướng dẫn chi tiết mua bảo hiểm y tế theo hộ gia đình.
Theo đó, nếu người dân đã tham bảo hiểm y tế mà đến nay vẫn tiếp tục tham gia thì sẽ được cấp thẻ có thời hạn sử dụng đến hết 31/12/ 2015. Những người còn lại chưa từng tham gia bảo hiểm y tế thì bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình.
Với những người tham gia bảo hiểm y tế lần đầu trong năm 2015 mà đã đóng tiền và được cấp thẻ bảo hiểm y tế thì thẻ này chỉ có giá trị sử dụng trong 3 tháng. Sau khi thẻ hết hạn, những người này, bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình.
Công văn cũng nêu rõ từ 1/1/2016 trở đi, tất cả những người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú, tạm vắng bắt buộc phải tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình.
