Thuốc ARV từ nguồn tài trợ sẽ sử dụng đến hết năm 2018. Từ ngày 1/1/2019 sẽ bắt buộc phải chuyển qua bảo hiểm y tế (BHYT), nên dự kiến các mô hình nhằm bảo đảm công tác khám, điều trị cho người nhiễm HIV phải được thống nhất và hoàn tất trước 31/7/2018 để có thời gian cấp mã BHYT và kịp nhận thuốc vào cuối tháng 11/2018.
Sắp tới đây khi nguồn viện trợ bị cắt giảm, các bệnh nhân nhiễm HIV sẽ chuyển sang điều trị ARV thông qua BHYT chi trả đã khiến các cơ sở điều trị này loay hoay tìm hướng đi mới trong vấn đề chuyển đổi mô hình.
Trước tình trạng này, ngành y tế TPHCM đã đưa ra nhiều mô hình tổ chức dự báo nhằm bảo đảm công tác khám, điều trị cho bệnh nhân nhiễm HIV như: Thành lập phòng khám đa khoa (ký hợp đồng khám chữa bệnh ban đầu với BHYT) tại Trung tâm Y tế; chuyển bệnh nhân từ Trung tâm Y tế sang bệnh viện quận, huyện; thành lập phòng khám chuyên khoa HIV/AIDS tại Trung tâm Y tế; Trung tâm Y tế có phòng khám đa khoa thuộc bệnh viện sau sáp nhập.
Phân tích điểm mạnh, điểm yếu của từng mô hình, bà Tiêu Thị Thu Vân, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS TPHCM, cho rằng, cần lập kế hoạch, quy trình phù hợp, tư vấn đầy đủ cho bệnh nhân. Nếu chuyển bệnh nhân cần cân nhắc và chuyển một lượng bệnh nhân vừa phải theo lộ trình. Bên cạnh đó cần phải có những giải pháp cho bệnh nhân có sự lựa chọn như: Chuyển sang phòng khám nội trú, Trung tâm Y tế khác.
Đồng tình với quan điểm này, bà Lưu Thị Thanh Huyền, Phó giám đốc BHXH TPHCM cho rằng, những đơn vị không đủ điều kiện để lập phòng khám đa khoa trực thuộc Trung tâm Y tế nên lập phòng khám chuyên khoa HIV trực thuộc bệnh viện như một trạm y tế bởi đặc thù bệnh nhân HIV đang điều trị tại TPHCM không phải 100% có hộ khẩu của thành phố. Do hiện nay, luật BHYT đã thông tuyến trên toàn quốc nên BHYT sẽ thanh toán được cho cả những bệnh nhân có hộ khẩu tỉnh khác.
Ông Nguyễn Hữu Hưng, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết, các quận huyện sẽ tìm phương án tổ chức điều trị cho bệnh nhân tùy theo tình hình thực tế của địa phương nhằm bảo đảm không gián đoạn việc điều trị.
Bên cạnh đó, các mô hình tổ chức quản lý của thành phố dù có thay đổi thì các phòng khám ngoại trú hiện đang điều trị đông bệnh nhân vẫn tiếp tục điều trị bệnh nhân qua BHYT để bảo đảm công tác quản lý bệnh nhân tuân thủ điều trị.
Đối với mô hình thành lập phòng khám đa khoa tại các Trung tâm Y tế, đến nay đã có 10 đơn vị nộp hồ sơ, trong đó có 3 đơn vị đã được thẩm định (Q.6, 7, 9), 1 đơn vị được cấp phép thành lập (TTYT Q.Gò Vấp).
Theo số liệu thống kê, tại TPHCM, tính đến năm 2016, có 29.523 người được điều trị ARV. Trong 6 tháng đầu năm 2017, hơn 31.000 người, trong đó 1.956 bệnh nhân mới. Các bệnh nhân chủ yếu tập trung ở những bệnh viện tuyến quận, huyện, Trung tâm Y tế (82,3%).
Thời gian qua, Sở Y tế TPHCM đã triển khai quy trình mua thẻ, cấp thẻ và phối hợp khám BHYT cho người bệnh điều trị ARV. Kế hoạch năm 2018 cho thấy, bệnh nhân HIV/AIDS phải được đáp ứng những dịch vụ liên quan; năm 2019, thuốc ARV sẽ vào quỹ BHYT. Như vậy, đến năm 2019, 100% bệnh nhân phải có BHYT để khi khám chữa bệnh sẽ được BHYT chi trả.
Đối với 15% bệnh nhân không có giấy tờ tùy thân vẫn sẽ được hỗ trợ khám chữa bệnh và chi trả bằng thẻ BHYT. Để kịp lộ trình trên, Sở Y tế thành phố và các bệnh viện, Trung tâm Y tế quận, huyện đang khẩn trương rà soát lại các điều kiện để ký hợp đồng khám chữa bệnh BHYT, bao gồm HIV/AIDS với bảo hiểm xã hội.
