(PL&XH) -Theo mục tiêu đặt ra, đến hết năm 2015, tỉ lệ bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) sẽ đạt 75% dân số. Tuy nhiên, qua 4 tháng thực hiện Luật BHYT (sửa đổi) số người tham gia BHYT đã giảm 1,2 triệu người-trong đó chủ yếu là giảm theo đối tượng hộ gia đình.
Đây là thông tin được ông Vũ Xuân Bằng, Phó trưởng ban thực hiện chính sách BHYT, BHXH Việt Nam đưa ra tại buổi họp báo ngày12-5. Ông Bằng cho biết, đến hết năm 2014, cả nước có 64 triệu người tham gia BHYT, chiếm 71,6% dân số. Đến nay, con số này đã giảm 1,2 triệu người (giảm 15%). Trong đó, một trong những đối tượng tham gia BHYT giảm nhiều nhất là những người phải tự bỏ tiền mua thẻ trong các hộ gia đình.
Nguyên nhân được xác định do người dân chưa hiểu quy định mới. Một số địa phương thực hiện các quy định một cách máy móc nên thủ tục đăng ký mua thẻ BHYT còn phiền hà. Luật BHYT (sửa đổi) quy định từ ngày 1-1-2015 bắt buộc tham gia BHYT phải mua theo hộ gia đình. Có một số trường hợp trong gia đình có người đi công tác xa, công tác nước ngoài, chính quyền xã, phường yêu cầu phải photo giấy tạm trú, tạm vắng và photo thẻ của những người đã tham gia gây rườm rà, phiền hà về thủ tục góp phần làm giảm tỉ lệ người tham gia BHYT.
Số người tham gia BHYT đã giảm do vướng mắc khi mua theo hộ gia đình.
Ảnh: Vân Hà ( ảnh mang tính chất minh họa)
Bên cạnh đó, mức tiền người dân phải bỏ ra khi mua BHYT theo hộ gia đình sẽ cao hơn khi mua đơn lẻ. Đây cũng là lý do khiến số người tham gia BHYT giảm. “Người dân trước tham gia một người chỉ đóng 620.000 đồng/năm; trong khi nếu cả gia đình 5 người cùng mua thì số tiền phải đóng lên đến gần 2 triệu đồng dù mức đóng đã giảm dần. Với người nông dân đây là một khoản tiền lớn nhưng nếu coi sức khỏe là vốn quý, một tháng trung bình mỗi người đóng 33.000 đồng thì không có gì là cao. Cơ quan chức năng cũng đang tính toán phương án nên thu BHYT theo hộ gia đình như thế nào cho phù hợp; đóng liền 1 năm hay 1,3, 6 tháng”, ông Bằng chia sẻ.
Ngoài ra, bản thân các địa phương cũng chưa chủ động nắm bắt triển khai thực hiện. Thậm chí, nhiều nơi không nắm được số người tham gia theo từng nhóm. Các đại lý BHYT cũng đang lúng túng, có tâm lý chờ đợi, xem người dân ai đến mua thì thu tiền chứ chưa chủ động đến từng nhà vận động. “Quy định mua thẻ BHYT theo hộ gia đình không gây khó khăn cho người dân khi tham gia BHYT. Tỉ lệ người tham gia BHYT giảm là do một bộ phận người dân và chính quyền địa phương chưa hiểu hết các quy định của Luật”, ông Bằng khẳng định.
Từ thực trạng vừa nêu, BHXH Việt Nam vừa ban hành Công văn số 777, hướng dẫn chi tiết mua BHYT theo hộ gia đình. Nếu người nào đó đã tham BHYT mà đến nay vẫn tiếp tục tham gia thì sẽ được cấp thẻ có thời hạn sử dụng đến hết 31-12-2015. Những người còn lại chưa từng tham gia BHYT bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình. Với những người tham gia BHYT lần đầu trong năm 2015 mà đã đóng tiền và được cấp thẻ BHYT thì thẻ này chỉ có giá trị sử dụng trong 3 tháng. Sau khi thẻ hết hạn, những người này, bắt buộc phải tham gia theo hình thức hộ gia đình. Từ 1-1-2016 trở đi, tất cả những người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú, tạm vắng bắt buộc phải tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình.
Theo ông Lê Văn Khảm, Vụ phó Vụ BHYT, Bộ Y tế cho biết, BHYT theo hộ gia đình là quy định mới, đảm bảo sự công bằng, hạn chế tình trạng chỉ có người ốm đau mới tham gia BHYT. Khi tham gia theo hộ gia đình, người dân sẽ được giảm mức đóng, giảm bớt gánh nặng tài chính. Thời gian tới, Bộ Y tế, BHXH Việt Nam sẽ phối hợp với các ngành liên quan ban hành văn bản để hướng dẫn chi tiết thực hiện BHYT theo hộ gia đình theo hướng đơn giản, dễ thực hiện, giảm thiểu các thủ tục hành chính trong kê khai danh sách theo sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.
