(TBTCO) – Ngoài việc tăng trưởng doanh thu chậm, thị trường môi giới bảo hiểm còn tồn tại nhiều bất cập. Không ít DN môi giới thay vì chào sản phẩm, biểu phí của DN bảo hiểm đã bất chấp quy định, tự ý soạn hợp đồng, mở rộng điều khoản, giảm phí.. để có được khách hàng, gây rối ren thị trường.
Phí bảo hiểm thu xếp qua môi giới thấp
Sự khác biệt lớn nhất khi một DN đi mua bảo hiểm trực tiếp và mua thông qua các DN môi giới là thay vì tiếp cận một sản phẩm với một mức giá thì DN được biết đến rất nhiều sản phẩm của các DNBH khác nhau với nhiều mức giá cạnh tranh, điều này giúp DN được hưởng một mức phí hợp lý so với mua bảo hiểm trực tiếp.
Trên thế giới, môi giới bảo hiểm là kênh phân phối bảo hiểm chủ đạo, cụ thể ở Anh, Canada việc mua bảo hiểm qua môi giới chiếm tới 90%, Australia chiếm 85%, Mỹ chiếm 75%… Đặc biệt, tại các nước trong khu vực như Malaysia, Thái Lan, tỷ lệ mua bảo hiểm qua môi giới cũng chiếm khoảng 30%.
Tổng phí bảo hiểm thu xếp qua môi giới năm 2013 chỉ tăng 4,8%. Ảnh: T.L chỉ có tính minh họa
Tuy nhiên, tại thị trường Việt Nam doanh thu từ việc mua bảo hiểm qua môi giới rất khiêm tốn. Theo số liệu của Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm, Bộ Tài chính, tổng phí bảo hiểm thu xếp qua môi giới năm 2013 chỉ tăng 4,8% so với cùng kỳ, đạt 5.544 tỷ đồng, mức tăng này chưa tương xứng với mức tăng doanh thu phí bảo hiểm năm 2013 của toàn thị trường (tăng 14%, đạt 47.074 tỷ đồng); lợi nhuận kinh doanh trước thuế của thị trường môi giới bảo hiểm giảm 72,3% so với năm 2012.
Khi soạn thảo nội dung chào thầu hoặc hợp đồng bảo hiểm để đấu thầu, môi giới bảo hiểm thường đưa ra mức phí thấp hơn quy định của DN bảo hiểm, hoặc của Bộ Tài chính đối với sản phẩm bảo hiểm bắt buộc. Nhiều DN môi giới còn định hướng cho khách hàng lựa chọn những DN bảo hiểm có cam kết trả hoa hồng môi giới cao.
Trong đó, phí bảo hiểm do khối các DN môi giới bảo hiểm vốn đầu tư nước ngoài thu xếp đạt 5.104,7 tỷ đồng, chiếm 92,1% thị phần lĩnh vực môi giới, phí bảo hiểm do khối các DN môi giới bảo hiểm trong nước thu xếp chỉ đạt 439,4 tỷ đồng, chiếm 7,9% thị phần.
Nguyên nhân được lý giải, là do hoạt động kinh doanh giữa các DN môi giới trong nước và DN môi giới có vốn đầu tư nước ngoài chưa đồng đều, DN trong nước còn hạn chế về quy mô, uy tín, chưa có điều kiện thu hút và phát triển đội ngũ nhân viên có trình độ cao, trong khi đó, DN có vốn đầu tư nước ngoài không chỉ có lợi thế về quy mô và nhân lực, mà còn có lợi thế lớn từ uy tín và khách hàng sẵn có từ công ty mẹ…
DN môi giới tự ý mở rộng điều khoản, giảm phí…
Ngoài việc tăng trưởng chậm, hoạt động môi giới bảo hiểm còn tồn tại nhiều bất cập, không ít DN môi giới để có được khách hàng thay vì chào sản phẩm, biểu phí của DN bảo hiểm đã bất chấp quy định, tự ý soạn nội dung hợp đồng bảo hiểm. Thậm chí còn chắp vá các điều khoản, điều kiện bảo hiểm của nhiều DN bảo hiểm khác nhau thành 1 sản phẩm bảo hiểm mới và mở rộng quy tắc điều khoản, điều kiện… để dễ dàng chào hàng.
Đặc biệt, khi soạn thảo nội dung chào thầu hoặc hợp đồng bảo hiểm để đấu thầu, môi giới bảo hiểm thường đưa ra mức phí thấp hơn quy định của DN bảo hiểm, hoặc của Bộ Tài chính đối với sản phẩm bảo hiểm bắt buộc. Nhiều DN môi giới còn định hướng cho khách hàng lựa chọn những DN bảo hiểm có cam kết trả hoa hồng môi giới cao.
Trao đổi về vấn đề này, một vị lãnh đạo Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam chia sẻ, môi giới cố tình vi phạm quy định, nhưng nhiều chi nhánh, công ty bảo hiểm vì “ham” doanh thu, tranh giành thị phần vẫn chấp nhận ký kết hợp đồng với khách hàng qua môi giới. Vì vậy môi giới sử dụng “sức ép” buộc các DN bảo hiểm phải chấp nhận dịch vụ xấu, phạm vi bảo hiểm rộng, phí thấp và khi xảy ra sự kiện bồi thường DN bảo hiểm sẽ phải hứng chịu. Việc làm này của các DN môi giới đang gây rối ren thị trường bảo hiểm.
“Đã đến lúc, cơ quan quản lý bảo hiểm cần có biện pháp chấn chỉnh lại hoạt động môi giới bảo hiểm sao cho những tồn tại trên được ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi vi phạm nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường”, vị lãnh đạo này nhấn mạnh./.
Điều 90, Luật kinh doanh bảo hiểm quy định: DN môi giới bảo hiểm chỉ được tư vấn, giới thiệu cho bên mua bảo hiểm các quy tắc, điều khoản, biểu phí sản phẩm bảo hiểm đã được phê chuẩn hoặc DNBH đã đăng ký với cơ quan quản lý; Tư vấn cho bên mua bảo hiểm trong việc đánh giá rủi ro, lựa chọn loại hình bảo hiểm…
