Cho rằng bảo hiểm nhân thọ là sản phẩm tài chính nhân văn nhưng đang bị nhiều doanh nghiệp, tư vấn viên trục lợi, đại biểu Quốc hội kiến nghị Bộ Tài chính thanh tra toàn diện hoạt động bảo hiểm nhân thọ.
Sáng 31/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2023.
Phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (đoàn Bắc Kạn), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã nêu vấn đề liên quan đến ồn ào của thị trường bảo hiểm trong thời gian qua.
Theo đại biểu Thuỷ, bảo hiểm nhận thọ mang tính nhân văn cao, giúp hỗ trợ con người giảm thiểu những mất mát, thiệt hại trước những rủi ro liên quan đến tính mạng và sức khoẻ. Tuy nhiên, sau hàng loạt vụ kiện cáo, bức xúc của khách hàng được phản ánh thời gian qua đã khiến cho dư luận không khỏi nghi ngại khi tiếp cận sản phẩm tài chính này.
Cụ thể, nhiều người vội vã kiểm tra hợp đồng bảo hiểm của mình và không khỏi hoang mang. Nhiều người mang hợp đồng đến công ty bảo hiểm hỏi nhưng nhận được thông tin hoàn toàn khác với thông tin được tư vấn viên cung cấp trước đó.
“Trước tình trạng này, nhiều người có kế hoạch mua bảo hiểm nhân thọ đã tạm gác lại với sự cảnh giác cao”, bà Thuỷ nói.
Đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ (đoàn Bắc Kạn) phát biểu tại hội trường sáng 31/5.
Theo vị đại biểu, đã đến lúc cần nghiêm túc xem lại vấn đề này để những giá trị nhân văn của bảo hiểm nhân thọ không bị ảnh hưởng bởi những đối tượng cố tình vi phạm để trục lợi.
Nói riêng về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, bà Thuỷ thông tin, thông thường một bộ hợp đồng dày khoảng 70-100 trang. Nhiều chuyên gia cho biết chỉ hiểu khoảng 70% nội dung hợp đồng do đây là sản phẩm tài chính phức tạp với nhiều thuật ngữ chuyên ngành. Vì thế, sự thua thiệt chủ yếu thuộc về khách hàng nếu gặp phải những tư vấn viên không có lương tâm.
Hơn nữa, các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ gần đây thường được thiết kế thành sản phẩm liên kết đầu tư, tức một phần tiền của khách hàng được các hãng đưa vào các quỹ chứng khoán, trái phiếu, nên càng phức tạp.
“Nhiều người chia sẻ dù có đọc kỹ đến mấy cũng không hiểu được độ linh hoạt của các gói bảo hiểm. Ví dụ nếu thanh lý hợp đồng sau 3, 5, 10 năm thì sẽ nhận lại bao nhiêu số tiền đã đóng”, bà Thuỷ cho biết.
Nói về đội ngũ tư vấn viên, đại biểu Thuỷ cho rằng đây là khâu mấu chốt dẫn đến nhiều kiện cáo trong thời gian qua. Không ít tư vấn viên hiểu rõ bản chất của hợp đồng bảo hiểm, song lại cố tình tư vấn mập mờ, thậm chí sai lệch để thúc đẩy khách hàng nhanh chóng ký hợp đồng.
Nguyên nhân là vì, đa số công ty bảo hiểm đang quy định tỷ lệ hoa hồng mà tư vấn viên được hưởng là 30-40% giá trị hợp đồng năm đầu tiên.
Đây là số tiền khá lớn nên nhiều tư vấn viên đã cố tình tư vấn sai lệch khiến khách hàng lầm tưởng mình đang tham gia một sản phẩm vừa bảo vệ sức khoẻ, vừa được đền bù khi rủi ro lại vừa sinh lời cao và khi kết thúc hợp đồng lại nhận được toàn bộ số tiền đã đóng cộng với lợi nhuận.
“Song thực tế, với một số hợp đồng liên kết đầu tư thì lợi nhuận cũng chỉ là kỳ vọng và hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường. Chính công ty bảo hiểm mang tiền của khách hàng đi đầu tư cũng không thể chắc chắn khoản này sẽ sinh lợi.”
“Trong khi đó, khách hàng không được thông báo những điều khoản ràng buộc, những khoản bất lợi nếu thanh lý sớm có thể gần như mất trắng số tiền đã đóng… Đây là nguồn cơ dẫn đến nhiều bức xúc trong thời gian qua với sự thiếu minh bạch trong tư vấn”, vị đại biểu nói.
Đại biểu thông tin thêm, theo Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, năm 2022, qua thanh tra đã phát hiện hơn 3.100 trường hợp đại lý bảo hiểm sai phạm, trong đó có lỗi cố tình tuyên truyền sai về sản phẩm.
Từ đó vị đại biểu đặt câu hỏi, có hay không việc công ty bảo hiểm biết nhưng cố tình bỏ qua lỗi của tư vấn viên và các đại lý cố tình gây bất lợi cho khách hàng?
Hiện nay, tỷ lệ tham gia bảo hiểm nhân thọ của Việt Nam vào diện thấp trên thế giới (11% dân số). Trong khi Philippines là 38%, Malaysia 50%, Singapore 80%, Mỹ 90%.
Để lành mạnh hoá thị trường bảo hiểm, bà Thuỷ kiến nghị Bộ Tài chính thanh tra toàn diện hoạt động bảo hiểm nhân thọ. Trong đó, tập trung vào loại hình bảo hiểm liên kết đầu tư.
“Chỉ khi thực sự minh bạch và thành tâm, người dân mới không quay lưng với bảo hiểm nhân thọ”, đại biểu Nguyễn Thị Thủy nhấn mạnh.
