Năm 2016 khép lại với nhiều sự kiện trọng đại của đất nước. Đây là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020 dưới sự điều hành của Chính phủ nhiệm kỳ mới. Với những kết quả nổi bật trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, ngành BHXH Việt Nam đã có bước chuyển mạnh mẽ, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; đảm bảo an sinh xã hội đất nước. Nhân dịp Xuân Đinh Dậu 2017, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã dành cho Trang thông tin điện tử BHXH Việt Nam cuộc trao đổi.
* Phóng viên: Thưa Phó Thủ tướng, Đảng và Nhà nước luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với các chính sách an sinh xã hội, trong đó có chính sách BHXH, BHYT. Xin Phó Thủ tướng đánh giá về những kết quả thực hiện nhiệm vụ của BHXH Việt Nam trong năm vừa qua?
– Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ:
Năm 2016, trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo, điều hành quyết liệt với tinh thần xây dựng Chính phủ liêm chính, kiến tạo và hành động; triển khai nhiều giải pháp, hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy khởi nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh…, qua đó đã đạt nhiều kết quả nổi bật. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm, cơ cấu lại nền kinh tế đạt kết quả bước đầu; công tác an sinh xã hội được đảm bảo.
Tuy nền kinh tế của đất nước đã có chuyển biến tích cực, nhưng nhìn chung, tình hình kinh tế vẫn còn khó khăn, nhiềudoanh nghiệp phải giải thể, ngừng hoặc thu hẹp hoạt động đã tác động trực tiếp việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT của ngành BHXH. Vượt qua những khó khăn, thách thức, ngành BHXH đã chủ động, tích cực triển khai nhiều giải pháp và hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ được Chính phủ giao, góp phần ổn định an sinh xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, năm 2016, số người tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp là 76,1 triệu người, đạt 101,5% kế hoạch giao, tăng 5,9 triệu người so với năm 2015; số người tham gia BHYT là 75,9 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT toàn quốc 81,8% dân số, vượt 2,8% so với chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao; số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp 256.874 tỷ đồng, đạt 101,3% kế hoạch được giao, tăng 40.128 tỷ đồng (18,5%) so với năm 2015.Đối tượng tham gia BHXH, BHYT ngày càng tăng, quyền lợi người tham gia được mở rộng, các chế độ chính sách đối với người tham gia BHXH luôn được thực hiện kịp thời, đúng quy định, TTHC được rút gọn, quyền lợi của người tham gia được bảo đảm. Lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng của các đối tượng được chi trả đầy đủ, an toàn, thuận lợi. Công tác tổ chức KCB và thanh toán chi phí KCB BHYT được quản lý hiệu quả… Những kết quả trên đã phản ánh sự nỗ lực, cố gắng của ngành BHXH trong năm vừa qua.
* Phóng viên: Thông điệp của Thủ tướng Chính phủ đưa ra là xây dựng Chính phủ kiến tạo, chuyển từ nền hành chính mệnh lệnh sang phục vụ người dân và doanh nghiệp.Năm qua, ngành BHXH đã nỗ lực trong cải cách TTHC, ứng dụng CNTT nhằm giảm thời gian, chi phí và công sức của người dân, doanh nghiệp khi giao dịch với cơ quanBHXH. Luôn sát sao trong công tác chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, Phó Thủ tướng nhận định như thế nào về nỗ lực của ngành BHXH?
– Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ:
Sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP về những nhiệm vụ giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia 2 năm 2016-2017, định hướng đến năm 2020, BHXH Việt Nam đã ban hành Kế hoạch số 1852/KH-BHXH ngày 27/5/2016 triển khai thực hiện Nghị quyết trong toàn hệ thống.
Theo đó, BHXH Việt Nam chỉ đạo quyết liệt các Vụ, Ban, đơn vị trực thuộc và BHXH các tỉnh, thành phố nghiêm túc thực hiện Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP của Chính phủ; đồng thời, ban hành Kế hoạch kiểm soát thủ tục hành chính năm 2016 trong đó trọng tâm là việc rà soát các TTHC đã ban hành và kiểm tra, rà soát, hệ thống hoá văn bản của Ngành, qua đó kịp thời phát hiện để loại bỏ hoặc sửa đổi thủ tục không phù hợp nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí, công sức của cá nhân, tổ chức. Chỉ riêng năm 2015, BHXH Việt Nam đã cắt giảm bộ THC từ 115 thủ tục xuống còn 33 thủ tục; năm 2016, tiếp tục rà soát và cắt giảm 1 TTHC (còn 32 thủ tục), đồng thời giảm 38% thành phần hồ sơ, giảm 42% tiêu thức trên tờ khai, biểu mẫu,giảm 54% quy trình, thao tác thực hiện.
Trong lĩnh vực ứng dụng CNTT, tháng 4/2016, BHXH Việt Nam ban hành Quyết định số 640/QĐ-BHXH về Kế hoạch ứng dụng CNTT trong hoạt động của Ngành giai đoạn 2016- 2020 nhằm tin học hóa toàn diện trong các hoạt động quản lý và nghiệp vụ của Ngành ở tất cả các lĩnh vực; đồng thời, liên thông dữ liệu với các bộ, ngành và các cơ quan liên quan để thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH.
Sau hơn một năm thực hiện thí điểm thành công giao dịch điện tử trong lĩnh vực đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và đề nghị cấp sổ BHXH, thẻ BHYT, BHXH Việt Nam đã phối hợp với Bộ LĐ-TB&XH xây dựng, trình và Chính phủ đã ban hành Nghị định 166/2016/NĐ-CP quy định về giao dịch điện tử trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất nghiệp (có hiệu lực thi hành từ 1/3/2017). Theo Nghị định, các chứng từ điện tử sẽ có giá trị pháp lý như hồ sơ, chứng từ, thông báo và các văn bản bằng giấy theo quy định của pháp luật.
Để theo dõi trực tuyến công tác tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết TTHC, BHXH Việt Nam đã thiết kế phần mềm và lắp đặt xong hệ thống theo dõi trực tuyến tình hình giải quyết TTHC. Qua đó, BHXH Việt Nam sẽ thực hiện theo dõi, giám sát BHXH tỉnh, thành phố trong việc giải quyết TTHC; kịp thời xử lý tình trạng giải quyết chậm, muộn hoặc để tồn đọng hồ sơ BHXH của cá nhân, tổ chức nhằm nâng cao chất lượng phục vụ.
Việc khai trương Cổng thông tin giám định BHYT với hơn 99,5% các cơ sở KCB trong cả nước đã kết nối thành công cũng là một nỗ lực vượt bậc của BHXH Việt Nam nhằm cải cách hành chính trong giám định và thanh toán chi phí KCB BHYT trên phạm vi toàn quốc.
Ngoài ra, để tiết kiệm tối đa thời gian đi lại, chờ đợi khi giao dịch với cơ quan BHXH, BHXH Việt Nam tiếp tục duy trì hoạt động chuyển phát hồ sơ, kết quả cho đơn vị sử dụng lao động qua dịch vụ bưu chính…
Với những kết quả nêu trên, tôi đánh giá cao nỗ lực của BHXH Việt Nam trong thực hiện thông điệp, chủ trương và Nghị quyết của Chính phủ, xây dựng Chính phủ kiến tạo của Chính phủ, tích cực nâng cao chất lượng dịch vụ công giúp người dân và doanh nghiệp tiếp cận với BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, bước đầu đạt được kết quả tốt, được cộng đồng doanh nghiệp và người dân hài lòng, tin tưởng.
* Phóng viên: Thời gian qua, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc thực hiện chính sách BHXH, BHYT theo tinh thần Nghị quyết 21-NQ/TW ngày 22/12/2012 của Bộ Chính trị. Trong năm qua, ngành BHXH đã nỗ lực để triển khai nhiệm vụ trong bối cảnh còn rất nhiều khó khăn. Xin Phó Thủ tướng nhận định và chia sẻ với ngành BHXH về vấn đề này?
– Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ:
Năm qua, ngành BHXH đã có thành công vượt bậc trong công tác phát triển đối tượng, đặc biệt là đối tượng tham gia BHYT. Ngày 28/6/2016, Thủ tướng ký Quyết định 1167/QĐ-TTg điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện bao phủ BHYT cho UBND các tỉnh, thành phố giai đoạn 2016- 2020. Với hơn 81% người dân tham gia BHYT, BHXH Việt Nam đã thực hiện vượt mức kế hoạch được giao, đây là một thành công đáng ghi nhận của Ngành BHXH.
Tuy nhiên, việc phát triển số người tham gia BHXH, BH thất nghiệp còn rất khó khăn. Nghị quyết số 21-NQ/TW đặt ra mục tiêu, đến năm 2020 có 50% lực lượng lao động tham gia BHXH, 35% tham gia BH thất nghiệp. Đây là một thách thức lớn đòi hỏi phải có một lộ trình thực hiện chặt chẽ và quyết tâm chính trị rất cao.
Chính phủ vừa ban hành Chỉ thị số 34/CT-TTg về tăng cường thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH, trong đó nêu rõ, công tác BHXH cũng bộc lộ một số hạn chế như đối tượng tham gia BHXH có tăng nhưng tỉ lệ bao phủ còn thấp, mới chỉ đạt khoảng 23% lực lượng lao động, đối tượng tham gia BH thất nghiệp chỉ đạt gần 20%; nhận thức của một số người sử dụng lao động, người lao động về lĩnh vực BHXH còn hạn chế… Chỉ thị yêu cầu lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương quán triệt, triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, nhóm giải pháp; nỗ lực phấn đấu có khoảng 50% lực lượng lao động tham gia BHXH, 35% lực lượng lao động tham gia BH thất nghiệp vào năm 2020. Đồng thời, yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố xây dựng chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH trong kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội hàng năm của địa phương, trình HĐND quyết định; xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện.
Việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT của ngành BHXH hiện nay cơ bản là thuận lợi, thông suốt. Tuy nhiên, cần tăng cường hơn nữa phối hợp với các bộ ngành liên quan trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, đảm bảo kịp thời quyền lợi cho người lao động, nhất là người lao động làm việc tại các doanh nghiệp đang nợ tiền đóng BHXH, doanh nghiệp đang trong quá trình làm thủ tục phá sản, giải thể hoặc chủ sử dụng lao động bỏ trốn. Việc tổ chức thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành đóng BHXH cũng có vướng mắc vì đội ngũ nhân lực thực hiện hoạt động thanh tra chuyên ngành của cơ quan BHXH chủ yếu là viên chức, trong khi đó Luật Thanh tra quy định người được giao nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành là công chức, cơ chế phối hợp giữa ngành BHXH và Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cũng chưa thực sự chặt chẽ và có nề nếp.
Việc thu hồi nợ BHXH, BHYT, rồi lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT đang diễn ra phức tạp cũng là những khó khăn rất lớn đối với ngành BHXH hiện nay, cần sự phối hợp chặt chẽ, vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành.
* Phóng viên: Bước sang năm 2017 trước những cơ hội và thách thức mới, theo Phó Thủ tướng, BHXH Việt Nam cần tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm nào để hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao?
– Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ:
Năm 2017 là năm thứ ba thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, năm thứ hai thực hiện Luật BHXH (sửa đổi) nên BHXH Việt Nam sẽ có nhiều thuận lợi. Để thực hiện thành công các mục tiêu về BHXH, BHYT mà Đảng ta đã đề ra trong Nghị quyết 21, đòi hỏi phải có sự vào cuộc của tất cả các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị- xã hội, tổ chức xã hội và toàn thể nhân dân. Đặc biệt, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật phải rõ ràng, dễ hiểu, đảm bảo tính khả thi cao.
Năm 2017, BHXH Việt Nam cần phát huy những kết quả đạt được; quyết liệt trong khắc phục tồn tại, hạn chế; đoàn kết, nỗ lực vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao phó.
Ngành BHXH cần tiếp tục tập trung tổ chức thực hiện tốt chế độ chính sách BHXH, BHYT cho người lao động và nhân dân; hoàn thiện các quy trình quản lý nghiệp vụ phù hợp với quy định của pháp luật và thực tiễn; nâng cao chất lượng, hiệu quả trong mọi hoạt động; ổn định tổ chức, đổi mới mạnh mẽ công tác quản lý, điều hành, cải cách TTHC, ứng dụng CNTT nhằm thực hiện tốt các chính sách BHXH, BHYT, góp phần ổn định an sinh xã hội và phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Năm 2017 cũng là năm thứ 5 thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012- 2020, BHXH Việt Nam cần tổng hợp kết quả và đề xuất tổ chức sơ kết, đánh giá 5 năm thực hiện. Tiếp tục triển khai hiệu quả các đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt như: “Lộ trình tiến tới BHYT toàn dân giai đoạn 2012- 2015 và 2020”, “Chiến lược phát triển ngành BHXH giai đoạn 2013- 2020”.
Bước sang năm mới, tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 59/NQ-CP ngày 07/7/2016 của Chính phủ về việc thí điểm giao BHXH Việt Nam tổ chức đấu thầu tập trung quốc gia đối với thuốc dùng trong lĩnh vực BHYT, trên cơ sở kết quả đạt được trong 6 tháng cuối năm 2016 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam như tích cực phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Tài chính thống nhất dự thảo danh mục thuốc, đồng thời chỉ đạo các đơn vị chức năng dự thảo quy chế hoạt động của Hội đồng đấu thầu thuốc BHXH Việt Nam và các bộ phận có liên quan, xây dựng quy trình đấu thầu thuốc và yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố tổng hợp nhu cầu thuốc theo danh mục,… sẵn sàng chuẩn bị triển khai nhiệm vụ trong thời gian tới; đồng thời chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố tập trung phối hợp với Sở Y tế tham gia hội đồng đấu thầu thuốc tại địa phương. BHXH các tỉnh, thành phố đã tham gia đầy đủ, tích cực vào các công đoạn đấu thầu thuốc, góp phần kiểm soát giá thuốc sử dụng trong KCB BHYT. Bước sang năm 2017, ngành BHXH cần tập trung quyết liệt triển khai nhiệm vụ này nhằm góp phần bình ổn, hạ giá thuốc đối với khám chữa bệnh nói chung và kiểm soát giá thuốc sử dụng trong KCB BHYT nói riêng, góp phần kiểm soát lạm phát và giảm chi phí khám chữa bệnh cho người dân.
Bên cạnh việc tổ chức thực hiện tốt các Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm, Luật Vệ sinh an toàn lao động, Luật Dược, BHXH Việt Nam cũng cần kịp thời đánh giá, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, đề xuất các giải pháp triển khai hiệu quả chính sách BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị- xã hội ở T.Ư và cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tăng cường công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát thực hiện chính sách BHXH, BHYT.
Nhân dịp năm mới 2017, đón Xuân Đinh Dậu, thay mặt lãnh đạo Chính phủ, tôi chúc cán bộ công chức, viên chức, người lao động ngành BHXH sức khỏe, đoàn kết, thành công trong công tác; chúc ngành BHXH một năm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao.
