Đây là dấu hỏi được đặt ra trong hội nghị Tăng cường công tác y tế các tỉnh miền núi phía Bắc do Bộ Y tế tổ chức hôm qua 17-10 tại Điện Biên.
Khám chữa bệnh ở vùng cao
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, qua khảo sát trực tiếp tại 2 huyện Mường Ảng, Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) ngày 16-10 vừa qua, khó khăn chung về y tế ở khu vực này còn rất lớn. Một mặt do địa bàn rộng lớn, dân cư sống phân tán, khoảng cách đi lại từ các bản về trung tâm y tế huyện hay thậm chí trạm y tế xã rất xa nên người dân khó đến. Mặt khác, nguồn nhân lực y tế ở hầu hết các huyện đều thiếu, chuyên môn yếu, khả năng cung ứng dịch vụ y tế thấp. Chưa kể thói quen chăm sóc sức khỏe, vệ sinh môi trường, nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh của bà con lạc hậu.
Như vậy, BHYT cho hộ nghèo trung du, miền núi, để làm gì? Câu hỏi tưởng chừng như vô nghĩa nhưng nếu không giải quyết tốt việc thực hiện khám chữa bệnh cho những người có thẻ BHYT thì có cấp không thẻ này cũng trở nên vô ích. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh, việc đầu tư cho y tế ở đây phải tập trung ngay từ tuyến xã, từ y tế thôn bản, “làm sao để các trạm y tế xã có khả năng cung ứng dịch vụ tại chỗ cao hơn, thậm chí phải như một phòng khám khu vực để có thể đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho bà con các dân tộc”.
Theo báo cáo của Bộ Y tế, hiện có hơn 95% dân số trong 15 tỉnh trung du, miền núi phía Bắc có BHYT, đa số là diện dành cho hộ nghèo. Do kỹ thuật y tế chưa phát triển, số dịch vụ được thực hiện còn hạn chế nên nhiều tỉnh hiện có số kết dư quỹ BHYT rất lớn, thậm chí có nơi tới 50% như Sơn La, Lạng Sơn… Điều này ảnh hưởng đến quyền lợi thụ hưởng của người bệnh.
Trong khi đó, mặc dù 97% số thôn, bản ở đây đã có nhân viên y tế song vẫn còn 3% số xã chưa có trạm y tế, hơn 38% số trạm y tế đã xuống cấp trầm trọng cần xây dựng lại, 35% số trạm cần cải tạo, nâng cấp. Tỷ lệ bác sĩ, dược sĩ, số giường bệnh trên 1 vạn dân đều đạt mức thấp hơn nhiều so với bình quân chung cả nước. Tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em, tỷ lệ mắc HIV/AIDS hay mức độ ốm đau chung trong dân cư ở đây lại cao hơn nhiều.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết tới đây, Bộ Y tế sẽ cố gắng huy động các nguồn viện trợ không hoàn lại để tăng cường đầu tư cho hệ thống y tế cơ sở ở các tỉnh miền núi phía bắc, đẩy mạnh tiến trình chuẩn hóa trạm y tế, giảm áp lực quá tải cho tuyến dưới và đảm bảo công bằng hơn trong tiếp cận y tế của đồng bào dân tộc.
Về nguồn nhân lực, Bộ Y tế sẽ có những Đề án luân phiên về bác sĩ trẻ giỏi tình nguyện xung phong về công tác tại BV những huyện nghèo. Tăng chất lượng dịch vụ y tế để người dân được thụ hưởng các dịch vụ y tế chất lượng cao.
