“Trong khi người giàu tiếp cận các khoản vay lớn, dịch vụ ngân hàng, bảo hiểm một cách đơn giản, chuyện này lại không hề dễ dàng đối với người nghèo. Thật không công bằng” – đó là những trăn trở của tỷ phú Bill Gates, người đang nỗ lực giúp người nghèo dễ dàng tiếp cận các dịch vụ ngân hàng với chi phí thấp.
Dịch vụ ngân hàng truyền thống thường không đến được người nghèo bởi các ngân hàng không mặn mà với đối tượng khách hàng không mang lại cho họ nhiều lợi ích kinh tế. Vì vậy, việc xây dựng một chi nhánh ngân hàng ở các vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa tại Bangladesh không được ưu tiên và khả thi bởi lợi nhuận thu lại không bù đắp chi phí duy trì hoạt động.
Nhưng Bill & Melinda Gates Foundation (Gates Foundation), quỹ từ thiện Bill Gates là đồng chủ tịch, thì ngược lại. Họ nhắm tới các khách hàng mục tiêu là những người gửi tiết kiệm không quá 1.000USD/năm và thực hiện giao dịch trung bình không quá 5USD.
Đại lý Ngân hàng bKash ở Dhaka, Bangladesh.
Gates Foundation là một trong những tổ chức tiên phong trong việc cung cấp dịch vụ chuyển tiền với mức phí chỉ 1% cho mỗi giao dịch. bKash là một ngân hàng như vậy. Được Gates Foundation đầu tư, bKash cung cấp dịch vụ chuyển tiền, thanh toán các loại hóa đơn bằng điện thoại di động cho người dân ở Bangladesh. Giống như nhiều quốc gia có bình quân thu nhập đầu người ở mức thấp và trung bình, chỉ 15% người dân ở quốc gia Nam Á này được tiếp cận các dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, gần 70% dân số Bangladesh sử dụng điện thoại di động.
Theo tỷ phú Hoa Kỳ, công nghệ số hiện nay chính là chìa khóa để mở cánh cửa cung cấp các dịch vụ giá rẻ cho người dân ở các quốc gia đang phát triển trên thế giới. Từ việc chuyển tiền, mua bán sản phẩm, vay hoặc gửi tiết kiệm… sẽ đều được thực hiện dễ dàng. Chính nhờ những công nghệ kỹ thuật số sẵn có hiện nay cùng với sự hỗ trợ về tài chính, 13 triệu khách hàng tại Bangladesh đã dễ dàng tiếp cận dịch vụ tài chính, chuyển tiền, thanh toán tại các cửa hàng. bKash đã khai thác ưu điểm công nghệ điện thoại di động để cung cấp các dịch vụ cần thiết cho khách hàng ở tất cả các tỉnh, thành ở quốc gia Nam Á với mức phí tối thiểu.
Trên thực tế, Gates Foundation đã thực hiện cung cấp các dịch vụ tài chính từ nhiều năm trước và đối tượng được hưởng lợi là hàng chục triệu người dân ở Haiti, Tanzania và nhiều quốc gia khác. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, những dịch vụ tài chính Gates Foundation nhắm tới chủ yếu phục vụ mục tiêu cải thiện giáo dục và y tế toàn cầu.
Với khoảng 2,5 tỷ người trên thế giới hiện không có tài khoản ngân hàng và tiếp cận các dịch vụ tài chính khác, nhà đồng sáng lập của Microsoft nhận định đó là một thị trường lớn đầy tiềm năng và là cơ hội để đổi mới công nghệ. Rất nhiều người có thu nhập thấp trên thế giới giữ những khoản tiền kiệm nhỏ bằng tiền mặt hoặc tài sản vật chất như vàng và điều này mang lại nhiều rủi ro. Hơn thế, việc chuyển tiền cho các thành viên gia đình khi có việc cần không dễ dàng.
Chưa kể nhiều người nghèo khi cần gấp một khoản tiền không thể tiếp cận dịch vụ cho vay của ngân hàng, buộc phải vay nóng từ những quỹ tín dụng đen với lãi suất cắt cổ. “Những rủi ro trên sẽ được được giải quyết bằng hệ thống thanh toán kỹ thuật số chi phí thấp. Đây là một sự thay thế dịch vụ ngân hàng truyền thống hấp dẫn và an toàn. Ai cũng có thể có vấn đề về tiền bạc và hãy cho họ những lựa chọn để giải quyết vấn đề này” – Bill Gates nói.
Nói về việc hiện có nhiều công ty đã triển khai sáng kiến tương tự tại các thị trường mới nổi, Bill Gates cho biết ông ủng hộ rộng rãi bất kỳ nỗ lực nào cung cấp các dịch vụ chi phí thấp cho người nghèo.
