Hàng loạt câu hỏi của ĐBQH xoay quanh vấn đề trục lợi Bảo hiểm y tế, những con số đưa ra đáng lo ngại từ Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội và trả lời của Bộ trưởng Y tế là nội dung được nhiều Đại biểu quan tâm chiều 14/6.
Được phép phát biểu thêm về Bảo hiểm y tế Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Nguyễn Thị Minh khẳng định quyền lợi được hưởng Bảo hiểm hiện nay cao hơn so với mức đóng. Quản lý và sử dụng quỹ Bảo hiểm y tế thời gian qua là công việc lớn. Mỗi năm khám chữa bệnh cho 150 triệu lượt người, hiện nay độ bao phủ Bảo hiểm y tế đến 77 triệu dân tương đương 83% dân số. Quỹ Bảo hiểm một năm huy động 170.000 tỉ. Nhưng vì đối tượng phục vụ quá lớn và rải rác ở 140 nghìn cơ sở khám chữa bệnh nên tình trạng lạm dụng, trục lợi bảo hiểm y tế giai đoạn gần đây tương đối diễn ra phổ biến – Bà Nguyễn Thị Minh cho biết.
Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam thông tin thêm: Khi chúng ta thay đổi cơ chế không cấp phát trực tiếp cho cơ sở y tế, nâng giá dịch vụ y tế, dành tiền đó mua bảo hiểm y tế để các bệnh viện khám chữa bệnh qua bảo hiểm ý tế tự chủ, phải phấn đấu làm tốt, có bệnh nhân, nên nhiều bệnh viện rất khó khăn vì chưa đảm bảo được chất lượng theo yêu cầu, nên phải có những “cách” như kéo dài ngày nằm của bệnh nhân.
Khi Chính phủ yêu cầu trang bị hệ thống thông tin giám định bảo hiểm y tế, thì tất cả những biểu hiện lạm dụng, trục lợi cũng được thể hiện trên hệ thống này. Ví dụ mổ Phaco thì các chuyên gia y tế cho rằng chỉ cần nằm viện 2 ngày, nhưng có bệnh viện để bệnh nhân nằm tới 7 ngày, thậm chí hơn 7,1 đến 7,5 ngày. Bệnh viện huyện thường sử dụng số giường không đến 100% công suất, nhưng hiện nay, các tỉnh báo lên có tình trạng sử dụng đến 200-300% công suất, như vậy là không bình thường”, bà Nguyễn Thị Minh đưa ra ví dụ.
Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng cho biết, theo tính toán tổng quỹ bảo hiểm được sử dụng năm 2017 là 73.000 tỉ, nhưng có khả năng quỹ bảo hiểm y tế phải chi đến 80.000 tỉ, và con số tăng này là “không bình thường”.
Giải pháp được Bảo hiểm xã hội nhắc đến là thời gian gần đây, chính phủ chỉ đạo quyết liệt trong việc kiểm tra, giám sát, giám định quỹ bảo hiểm xã hội để sử dụng hiệu quả. Gần đây nhất bảo hiểm xã hội đã có văn bản đề nghị với các lãnh đạo tỉnh tập trung vào công tác lãnh đạo chỉ đạo vấn đề bảo hiểm y tế.
Chất vấn thêm về việc trục lợi bảo hiểm y tế, có ý kiến ĐBQH cho rằng việc lạm dụng ở cả hai phía; bệnh nhân và bác sĩ. Bệnh nhân có thể khám vài chục lần một tháng, bác sĩ kê đơn, chỉ định xét nghiệm…
Trả lời chất vấn đề vấn đề trục lợi y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định: Dứt khoát trục lợi, lạm dụng là xử lý nghiêm theo pháp luật để làm gương. Tiếp nữa, ngành y tế cần thực hiện nghiêm phác đồ chẩn đoán, điều trị để tránh lạm dụng xét nghiệm.
Giải pháp được Bộ trưởng Tiến đưa ra là: Thanh kiểm tra và xử lý theo nghị định xử lý hành chính. Đồng thời Bộ Y tế đang cùng với Bảo hiểm y tế để nối thông hệ thống công nghệ thông tin giữa cơ sở khám chữa bệnh với bộ phận giám định với bảo hiểm xã hội.
Tiếp đến Bộ trưởng đề cập đến Phương thức thanh toán. Hiện nay, chúng ta dùng phương thức thanh toán cũ theo phí dịch vụ, tức là tiêu bao nhiêu thì cùng trả bao nhiêu và người dân lạm dụng đi khám nhiều lần, được nhiều thuốc và để xét nghiệm nhiều, và cán bộ ghi toa nhiều để ghi mức chi.
Phương thức thanh toán hiện đại hiện nay Bộ Y tế đang nghiên cứu, đề xuất, như khoán mổ, không thể lạm dụng, không thể kéo dài thời gian làm việc- Bộ trưởng Tiến cho biết.
Tuy nhiên Bộ trưởng Tiến cũng khẳng định hai phương thức này không có phương thức nào hoàn chỉnh cả. Phương pháp thứ ba theo bà Tiến là tiên tiến nhất, tức theo nhóm ca bệnh nhưng ngay cả các nước cũng phải mất 10-20 năm mới hoàn thành phương thức này. Ngay cả ở nước Nhật họ cũng sử dụng phương thức chi trả như ở ta nhưng họ kiểm soát rất chặt vì văn hóa và công nghệ thông tin tốt. Trình độ giám định của ta hiện nay là ngẫu nhiên, con công nghệ thông tin chưa hoàn chỉnh còn các nước giám định từng bệnh án một nên không có tình trạng trục lợi. Ngành y tế tin rằng, các giải pháp được đưa ra như trên sẽ sẽ là giải pháp cho vấn đề trục lợi bảo hiểm y tế.
