Chưa bao giờ Quỹ BHYT của nước ta lại đứng trước nguy cơ bị vỡ như trong giai đoạn hiện nay. Sau hơn 8 tháng đầu năm 2016, đã có trên 40 tỉnh – thành phố có số chi vượt quỹ khám chữa bệnh BHYT với tổng số tiền hơn 3.500 tỉ đồng.
Thậm chí, có nhiều địa phương như Lào Cai, Bắc Kạn, Quảng Trị trước đây thường không chi hết số tiền BHYT được phân bổ, có năm phải trả về trung ương hàng tỉ đồng; năm nay thì ngược lại, lần đầu tiên 3 tỉnh này bị bội chi BHYT. Mức bội chi BHYT của cả nước tăng hơn 40% so với cùng kỳ năm 2015, trong khi số người tham gia BHYT chỉ tăng hơn 10%.
Trục lợi BHYT được biểu hiện dưới các hình thức: Chênh lệch giá thuốc cùng loại giữa các bệnh viện, giữa bệnh viện với thị trường; không công bằng về chi trả quỹ BHYT cho mỗi ca bệnh ở các bệnh viện cùng hạng; chênh lệch về tần suất khám, chữa bệnh giữa các địa phương; có nhiều bệnh nhân khám hơn 150 lần/năm, cá biệt tới 27 lần trong 1 tháng… Kết quả kiểm tra cho thấy có bệnh viện đã cử người về các xã, thôn, liên kết với các hội đoàn thể để vận động, mời gọi người dân đến khám, chữa bệnh; cho ô tô đưa đón người đi khám, chữa bệnh. Có phòng khám tung chương trình khuyến mãi giảm 30% giá khám bệnh cho lần khám thứ hai trở đi… Ngoài ra, còn hàng loạt chiêu thức trục lợi khác do các bệnh viện, phòng khám “đạo diễn”…
Vì vậy, trước thực trạng trên, cần nhanh chóng lập lại trật tự và chấn chỉnh kịp thời, nếu không sẽ vỡ Quỹ BHYT. Một trong những giải pháp hàng đầu là tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin bằng cách kết nối liên thông dữ liệu giữa cơ sở khám, chữa bệnh và cơ quan BHXH để phục vụ việc giám định, thanh toán BHYT. Kịp thời phát hiện những trường hợp đi khám, chữa bệnh nhiều lần để tránh chỉ định trùng; đồng thời việc giám định chi phí khám, chữa bệnh BHYT sẽ thuận lợi hơn, dễ dàng hơn khi có đầy đủ dữ liệu trên phần mềm giám định, bảo đảm thanh toán đúng quy định.
Một tin vui là Sở Y tế TP Hà Nội vừa cho áp dụng phần mềm vi tính kiểm tra việc gian lận khám BHYT nhiều lần trong ngày để thanh toán và kiểm tra luôn việc cấp thuốc, xét nghiệm ngoài danh mục quy định. Theo đó, các cơ sở y tế mỗi ngày phải báo cáo tình hình khám bệnh cho trung tâm. Trung tâm có thể phát hiện ngay có sự gian lận…, sử dụng phần mềm giám định để thực hiện tổng hợp, phân tích số liệu khám chữa bệnh BHYT hằng tháng, hằng quý tại các cơ sở khám chữa bệnh BHYT; so sánh đối chiếu với tháng trước, quý trước, cùng kỳ năm trước để phát hiện bất thường tại mỗi cơ sở khám chữa bệnh và có các giải pháp can thiệp kịp thời; phát hiện những trường hợp đi khám chữa bệnh nhiều lần để tránh chỉ định trùng.
Kỳ vọng việc thực hiện các giải pháp kỹ thuật phần mềm giám định để sử dụng, kết nối giữa cơ quan BHXH sẽ được nhân rộng đến 1.400 bệnh viện và tận tuyến xã để không còn những trường hợp trục lợi làm vỡ Quỹ BHYT.
