Căn cứ theo Luật Bảo hiểm xã hội 2006 thì thân nhân của người chết được hưởng chế độ tử tuất bao gồm trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất.
Hỏi:Em trai tôi là người lao động, chưa lập gia đình, đã đóng bảo hiểm xã hội được 8 năm. Cách đây không lâu, tháng 11 năm 2015, em tôi mất do tai nạn giao thông. Bảo hiểm xã hội có gọi tôi đến nhận tiền trợ cấp mai táng cho em trai tôi. Tôi có hỏi về tiền trợ cấp tuất của em trai tôi thì nhân viên bảo hiểm xã hội trả lời với tôi rằng vì em tôi không nuôi ai, nên sẽ không nhận được trợ cấp tuất. Cho tôi được hỏi như thế có đúng không?
Chưa lập gia đình có được hưởng trợ cấp tiền tử tuất không?
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến trang Tư Vấn của báo Đời Sống & Pháp Luật. Vấn đề này chuyên gia tư vấn luật Trần Thị Hậu – Công ty Luật hợp danh FDVN ĐÀ NẴNGđưa ra ý kiến như sau:
Theo thông tin bạn cung cấp thì em bạn thuộc đối tượng người lao động tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc, do đó, khi em bạn mất, thân nhân sẽ được hưởng chế độ tử tuất theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2006, luật này hết hiệu lực vào ngày 01/01/2016 (do em bạn mất vào tháng 11/2015).
Căn cứ theo Luật Bảo hiểm xã hội 2006 thì thân nhân của người chết được hưởng chế độ tử tuất bao gồm trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất như sau:
Thứ nhất, về trợ cấp mai táng:
– Các đối tượng sau đây khi chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng:
+ Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này đang đóng bảo hiểm xã hội;
+ Người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội;
+ Người đang hưởng lương hưu; hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc.
– Trợ cấp mai táng bằng mười tháng lương tối thiểu chung.
Thứ hai, về trợ cấp tuất:
– Trợ cấp tuất hàng tháng: Căn cứ theo Khoản 1 Điều 64 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006, đối tượng được hưởng trợ cấp hàng tháng bao gồm:
+ Đã đóng bảo hiểm xã hội đủ mười lăm năm trở lên nhưng chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần;
+ Đang hưởng lương hưu;
+ Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
+ Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
– Vì em bạn không thuộc đối tượng được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng nên em bạn sẽ thuộc đối tượng trợ cấp tuất một lần. Đối tượng được hưởng trợ cấp 1 lần được quy định tại Điều 66, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 như sau:
+ Người chết không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 64 của Luật này;
+ Người chết thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 64 nhưng không có thân nhân hưởng tiền tuất hằng tháng quy định tại khoản 2 Điều 64 của Luật này.
Do đó, nhân viên Bảo hiểm xã hội nói rằng em bạn không được hưởng trợ cấp tuất một lần do không nuôi dưỡng ai trong gia đình là hoàn toàn không đúng với quy định của pháp luật.
Như vậy, em bạn đã tham gia BHXH 8 năm, do đó nhân thân của em bạn sẽ được hưởng mức trợ cấp tuất 1 lần. Mức trợ cấp tuất mà thân nhân được hưởng tính 1 lần này sẽ được tính theo số năm đã đóng BHXH. Công thức tính như sau: 8 (số năm tham gia BHXH) x 1, 5 x bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHXH.
Thứ ba, Về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH:
– Căn cứ theo Điều 21 tại Quyết định số 01/QĐ-BHXH về việc ban hành quy định về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội có quy định về hồ sơ giải quyết hưởng chế độ tử tuất như sau:
1. Sổ bảo hiểm xã hội của người đang đóng bảo hiểm xã hội, người bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội và người chờ đủ điều kiện về tuổi đời để hưởng chế độ hưu trí, trợ cấp hàng tháng hoặc hồ sơ hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng do cơ quan bảo hiểm xã hội quản lý đối với người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng.
2. Giấy chứng tử (bản sao) hoặc giấy báo tử (bản sao) hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố là đã chết (bản sao).
3. Tờ khai của thân nhân người chết (mẫu số 09A-HSB).
– Số lượng hồ sơ: 01 bộ
– Thời hạn giải quyết: 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.
– Về trách nhiệm của cơ quan BHXH: Cơ quan BHXH Quận, Huyện tiếp nhận hồ sơ và giải quyết chế độ tử tuất, trường hợp không giải quyết có văn bản trả hồ sơ và nói rõ lý do.
Do đó, bạn làm 01 bộ hồ sơ gồm các giấy tờ nêu trên và nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội để yêu cầu cơ quan BHXH chi trả trợ cấp tuất 1 lần của em bạn. Trường hợp cơ quan BHXH không chịu tiếp nhận hồ sơ và giải quyết chế độ tử tuất của em bạn, bạn có quyền yêu cầu cơ quan BHXH trả lời bằng văn bản và nói rõ lý do.
Như vậy, với những căn cứ pháp luật mà chúng tôi đã viện dẫn trên, bạn có thể tham khảo và thực hiện để đảm bảo quyền lợi theo quy định của pháp luật.
Hy vọng rằng sự tư vấn sẽ giúp bạn lựa chọn phương án thích hợp nhất để giải quyết những vướng mắc của bạn. Nếu còn bất cứ thắc mắc gì xin gửi về báo Đời sống & Pháp luật.
