Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, từ ngày 4-4, công dân đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu nhưng đóng BHXH chưa đủ 20 năm, sẽ được đóng BHXH 1 lần để hưởng lương hưu. Nếu đóng 1 lần đủ trong tháng 4-2016, người dân có thể hưởng lương hưu ngay từ tháng 5-2016.
Lựa chọn linh hoạt
Phó Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) Nguyễn Duy Cường cho biết, Bộ LĐ-TB&XH vừa ban hành Thông tư 01 quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện Điều 76 Luật BHXH về thời điểm hưởng lương hưu và một số điều của Nghị định 134/CP ngày 29-12-1015 quy định về BHXH tự nguyện, có hiệu lực từ ngày 4-4-2016.
Theo đó, đối tượng được tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Phương thức tham gia BHXH tự nguyện rất linh hoạt. Người tham gia BHXH tự nguyện được chọn 1 trong 6 phương thức: hàng tháng, 3 tháng 1 lần, 6 tháng 1 lần, 12 tháng 1 lần, 1 lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm 1 lần, đóng 1 lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Mức đóng hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn. Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện tùy theo khả năng tài chính có thể lựa chọn mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn (hiện tại là 700.000 đồng) và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng (hiện tại là 23.000.000 đồng).
Đóng 1 lần cho những năm còn thiếu
Giải thích về quy định đóng 1 lần cho những năm còn thiếu để được hưởng lương hưu, ông Nguyễn Duy Cường cho biết, quy định này chỉ áp dụng cho người lao động khi đã đủ điều kiện về tuổi để được hưởng lương hưu (nữ đủ 55 tuổi, nam đủ 60 tuổi) nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng). Những lao động thuộc diện này được đóng 1 lần cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Mức đóng 1 lần cho những năm còn thiếu được tính bằng tổng mức đóng của các tháng còn thiếu, áp dụng lãi gộp bằng lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân tháng của năm trước liền kề với năm đóng.
Ông Nguyễn Duy Cường nêu ví dụ: Ông S đến tháng 10-2016, đủ 60 tuổi và có thời gian đóng BHXH là 16 năm 3 tháng. Ông S có nguyện vọng tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện để đủ điều kiện hưởng lương hưu hàng tháng và lựa chọn phương thức đóng 1 lần cho 3 năm 9 tháng (45 tháng) còn thiếu, với mức thu nhập tháng lựa chọn là 3 triệu đồng/tháng. Giả định lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm 2015 là 0,826%/tháng. Như vậy, mức đóng BHXH tự nguyện cho 45 tháng của ông S sẽ là 36.091.122 đồng.
Thời điểm hưởng lương hưu là 1 tháng liền kề sau tháng người tham gia BHXH tự nguyện có đủ điều kiện hưởng lương hưu. Trường hợp người tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định mà vẫn tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện thì thời điểm hưởng lương hưu là ngày mùng 1 tháng liền kề sau tháng dừng đóng BHXH tự nguyện và có yêu cầu hưởng lương hưu.
Về thủ tục, người dân cần đến các đại lý thu BHXH tự nguyện tại bưu điện quận, huyện để mua BHXH tự nguyện và được hướng dẫn làm thủ tục đóng BHXH 1 lần để hưởng lương hưu. Bộ giấy tờ gồm tờ khai đăng ký tham gia BHXH (đăng ký lần đầu), sổ BHXH (nếu đã từng tham gia BHXH), tờ khai thay đổi thông tin người tham gia nếu thay đổi mức đóng, phương thức đóng.
